Het ranken van een wetenschapper

Al eerder heb ik verteld hoe wetenschap werkt: iemand verzint een experiment, voert dat uit en schrijft de resultaten op in een artikel. Het wordt gekeurd en gewogen, en als niet te licht bevonden bevonden wordt, wordt het artikel gepubliceerd in een tijdschrift. Dat artikel wordt door anderen gelezen en er wordt naar gerefereerd als het interessant is, zodat anderen de feiten kunnen controleren. Dit is de meest gangbare manier waarop kennis stroomt.

Nu is er zoiets als goeie en slechte wetenschap. De experimenten kunnen ongeschikt zijn om een hypothese te ontkrachten, resultaten kunnen onbruikbaar zijn of de conclusies die getrokken worden fout. Het is niet eenvoudig om slechte wetenschap van matige te onderscheiden; en matige van goede wetenschap.

Prof. Jorge E. Hirsch

Maar wanneer is iemand een goede wetenschapper? Ik vind dat als iemand, in z’n eentje, één enorme ontdekking in zijn leven doet (hèt geneesmiddel tegen het AIDS-virus), dat hij een fantastische wetenschapper is. Hij heeft de mensheid geholpen door zijn intelligentie te gebruiken om het leven van anderen te vergemakkelijken en hij was zo goed om zijn kennis te delen. Hij schreef een artikel over zijn onderzoek, publiceerde dat in een tijdschrift en andere wetenschappers verwijzen nog vaak naar zijn enige, doch fantastische werk.

Een tweede wetenschapper doet al decennia onderzoek naar het de verbetering van dataopslag. Hij werkt samen met veel andere onderzoekers en geleidelijk aan doen ze veel ontdekkingen. Elke ontdekking wordt netjes opgeschreven en gepubliceerd. Het onderzoeksgebied waar onze dataopslag-onderzoeker in werkt is eigenlijk maar klein: er werken niet veel mensen in dit gebied, laat staan dat er veel over geschreven wordt. Vorderingen zijn klein maar belangrijk.

Hoe goed zijn onze twee wetenschappers? De een heeft weinig (eenmaal) gepubliceerd, maar wordt veel geciteerd; de ander publiceert veel, maar wordt weinig geciteerd. Er zijn veel maten om wetenschappers mee te meten, maar productiviteit (het aantal publicaties van een wetenschapper) en impact (aantal citaties naar die wetenschapper) worden tegenwoordig het belangrijkst gevonden. Hoe goed hij is als docent, hoe netjes hij is in een lab of hoe goed hij om kan gaan met andere wetenschappers wordt buiten beschouwing gelaten.

De Amerikaanse wetenschapper Jorge E. Hirsch bedacht in 2005 een index om wetenschappers te ranken. Hij is wat ingewikkeld, dus houd je vast:

Een wetenschapper heeft een index als h van zijn/haar Na artikelen ten minste h maal geciteerd worden, en de andere (Nah) artikelen minder dan h maal geciteerd worden.

In andere woorden, een wetenschapper met een Hirsch index van h, heeft blijkbaar h artikelen gepubliceerd die ten minste h keer zijn geciteerd. Hij kan dus best meer dan h artikelen gepubliceerd hebben, maar die zijn niet vaak genoeg geciteerd om mee te tellen.

Onze dataopslag-wetenschapper heeft een aantal keer gepubliceerd. Toen hij nog jong en onbezonnen was, heeft hij aan drie artikelen meegewerkt: de eerste is éénmaal geciteerd, de tweede twee keer en de derde vijf keer. Hij had toen een Hirsch index van twee. Tegenwoordig heeft hij een lange lijst met publicaties op zijn naam en een respectabele Hirsch index van dertig. Onze AIDS-wetenschapper heeft maar eenmaal gepubliceerd en dus een Hirsch index van één.

De moraal is duidelijk. Er is een duidelijke manier om wetenschappers te ranken. Je ziet ook direct waar dat fout gaat. Er zijn ook uitbreidingen op de manier van Jorge Hirsch, maar ook hele andere methodes. Allemaal rammelen ze een beetje en allemaal vergeten ze belangrijke zaken. Maar goed, getallen aan fenomenen plakken is altijd lastig en je kan er altijd over discussiëren. Wetenschap.

Element Hunters

Ach ja, de ruggengraad van de scheikunde. Het overzicht der overzichten; het naslagwerk der naslagwerken; de tabel der tabellen. Wat zouden we zonder moeten?

Element Hunters is een science-fiction anime serie die kinderen wil leren over het periodiek systeem der elementen. Het verhaal gaat dat er elementen verdwijnen. Eerst verdween rubidium, wat een enorme catastrofe veroorzaakte. Later verdwijnen meer elementen zoals stikstof, goud, zuurstof en koolstof. Natuurlijk moet dit zo snel mogelijk gestopt worden en een team wordt gevormd, genaamd Element Hunters. De teamleden zijn allemaal jonger dan 15 jaar, omdat de leden een flexibel brein moeten hebben voor de uitputtende opgave de wereld te redden. Mijn favoriete quote: “Zijn huid is zo sterk door Bose-Einstein condensatie. Het is meer superwapen dan ieder ander superwapen.”

Precies, dat was ook mijn eerste reactie. Ik kan nu natuurlijk een lang betoog houden over waarom ik dit wel of niet een goeie serie vind, en wat ikzelf anders zou doen als ik de regisseur was geweest, maar jullie vinden het vast veel interessanter om deze curiositeit zelf te bekijken. Wij presenteren u, aflevering 1 (Japans gesproken, Engels ondertiteld). Het lijkt als onderstaande video het niet doet door een error, maar dat is een grapje. Klik.

En voor iedereen die meer wil: er zijn genoeg torrents op het web te vinden waar wij om principiële redenen niet heen mogen verwijzen. Have fun.

De Scheikundejongens één jaar!

Driewerf hoera voor ons! Hoera, hoera, hoera!

Vorig jaar maart werd er een reclame uitgezonden voor een deodorant waarin zilvermoleculen zouden zorgen voor minder geurtjes. Toen knapte er iets. Tijdens een pauze hebben we er hard om gelachen. Alsof we kiespijn hadden. En van het een kwam het ander. Geïnspireerd door het succes van de Wiskundemeisjes begonnen we de Scheikundejongens (SJs).

En bij een verjaardag, horen cadeautjes! Na lang nadenken hebben we maar één wens. Of eigenlijk wel meer, maar één daarvan is gratis: een eigen Wikipedia entry. Zelfbevlekking all over the place.

Nu een interessante vraag. Wie zijn onze bezoekers? Geen idee. Maar, gelukkig heeft Google het antwoord. Bij wijze van feestje, een heleboel experimentele data die we frivool zullen interpreteren. Klik op een afbeelding voor een vergrootte versie.

Het aantal bezoeken is ongelijk aan het aantal bezoekers. De dip rond de jaarwisseling komt natuurlijk doordat we in de kerstvakantie niet gepubliceerd hebben.Natuurlijk zijn we ook geïnteresseerd in hoe laat onze bezoekers langs komen. Kleine dipjes rond etenstijd.

Natuurlijk zijn we ook geïnteresseerd in hoe laat onze bezoekers langs komen. Kleine dipjes rond etenstijd.

Maar nu de vraag: waar komen onze bezoekers dan vandaan? Van alle bezoeken komt 85% uit Nederland en ongeveer 10% uit België.

Verreweg de meeste bezoeken komen uit Utrecht (17%) en Amsterdam (11%)

En wat voor OS en software gebruiken onze bezoekers?

Van de Windowsgebruikers gebruikt 63% XP, 28% Vista en 6% Windows 7. Van de Macintoshgebruikers draait ongeveer 46% Intel Leopard, 40% Snow Leopard en 6% Leopard op een PowerPC.

Browsers?

Van de Internet Explorer begruikers gebruikt 50% niet de laatste versie (IE 8), van de Firefox gebruikers gebruikt 90% geen FF3.6.

En als laatste de combinatie browers per besturingssysteem.

Tot slot de vraag wat de SJs ons allemaal hebben opgeleverd. 140 Berichten, 6 pagina’s en meer dan 300 reacties. In het afgelopen jaar zijn we tweemaal van domeinnaam gewisseld en we zijn erg blij met de huidige opzet van de weblog. Vooral de nieuwe profielwerkstukpagina vinden we een hele aanwinst. Natuurlijk zullen we hem blijven updaten, maar we zijn altijd bezig om nieuwe dingen te verzinnen voor de SJs. Zo hebben we sinds een maand of wat ook een eigen Twitter waar we inside scoops los laten en updaten over nieuwe berichten op de SJs. En de SJs zijn ook prima te volgen via de iPod Touch en iPhone.

En de grootste hoogtepunten? Een respectabele trouwe fanbase, twee aanbiedingen voor een column, één aanbieding om een boek te gaan schrijven, een baan én een televisieoptreden.

SJs.nl in je broekzak

De Scheikundejongens gaan met hun tijd mee. Een tijdje terug was daar ineens een twitteraccount en sinds vorige week kun je hartjes uitdelen aan de Scheikundejongens; zelfs als het geen valentijnsdag is. En vandaag introduceren we weer iets nieuws!

Als je een Android telefoon, BlackBerry, iPhone of iPod touch hebt, dan kun je de Scheikundejongens nu overal lezen. Bezoek je vanaf nu deze site met één van de genoemde apparaten, dan krijg je vanzelf een compacte versie te zien die geoptimaliseerd is voor mobiel gebruik en bediening met je vingers. Je kunt de site ook nog toevoegen aan je beginscherm, zodat je altijd een beetje van 2Sj op je iPhone hebt.

De meeste features die onze normale site heeft, vind je ook terug op de mobiele site. Je kunt berichten lezen en reacties lezen én plaatsen. Ook kun je berichten zoeken op tag en categorie. Daarnaast kun je inloggen met je account (als je die hebt). Dit doe je via het ‘driehoekje’ rechtsboven. Vooralsnog zijn er twee dingen die niet werken: het “ik vind dit leuk” knopje is afwezig en ingevoegde YouTube filmpjes doen het ook niet. Het laatste is gelukkig een bug in onze YouTube-plugin, dus dat lossen we hopelijk snel op. Met koningswater, natuurlijk. Als jullie nog andere gekke dingen tegen komen, horen we dat natuurlijk graag.

Zodra één van de Scheikundejongens rijk genoeg is om een iPad te kunnen betalen, zullen we daar natuurlijk ook compatibele versie voor gaan maken. Laat die donaties maar komen!

Symfonie der Wetenschap

Het is weer tijd voor een lijstje video’s. Eigenlijk vind ik het te verschrikkelijk voor woorden, maar goed. Wij presenteren u de Symfonie der Wetenschap.

John Boswell is de grote componist achter dit project. Het idee is om wetenschappelijke kennis op een nieuwe manier over te brengen. Daar houd ik wel van. Dit gaat met muziek. De laatste keren dat ik dit een goed idee vond was met de Nanosong, The Safety Song en They Might Be Giants. Owja, en natuurlijk (de Nederlandse vertaling van) Het Elementenlied. Zo, genoeg zelfbevlekking, tijd voor de eerste aflevering:

De eerste aflevering van de serie gemuziekte video’s stamt uit eind 2009. Alle afleveringen zijn oude interviews en onderdelen van documentaires. Het geluid is zo aangepast, dat het geheel melodieus wordt. Of dit goed gelukt is, zal ik in het midden laten.

Het hele idee achter de video’s is om kinderen (!) een beter beeld te geven waar wetenschap — en filosofie, maar ik vind dat dat eigenlijk wel bij ‘wetenschap’ hoort — om draait. Op de eerste video is een boel feedback gekomen waardoor de volgende video’s verbeterd konden worden. De componist zegt dat hij hier erg blij mee was omdat hij nog steeds graag lesmateriaal wilde maken en niet alleen hippe muziek.

Alle liederen zijn op de site te downloaden als onder andere mp3. Alle video’s zijn in het Engels, maar wel allemaal voorzien van (Engelse) ondertiteling. Toch zou ik het zeker willen aanraden als lesmateriaal. Misschien iets voor op een middelbare school met tweetalig onderwijs? Wat vinden jullie ervan?

Via Geekologie, Wired en The Scientist