Ik loop een beetje achter met m’n kranten, dus het was pas vandaag dat ik in de nrc.next van maandag de volgende grafiek zag:
Ik heb er een kwartier naar zitten staren en nu pas doorgrond ik wat er allemaal mis is met de grafiek. Een kwartier! Grafieken bekijken is m’n beroep! Als ‘eenvoudige krantenlezer’ zou ik er toch niet zo lang over hoeven doen? Bij wijze van uitzondering luchtte ik mijn frustratie met een tweetje en ik kreeg direct een sarcastische reactie van niemand minder dan het Chemisch2Weekblad:
Hoezo slecht? Gewoon ‘fit for purpose’. Mits lukraak een emmer data over je lezers mikken je purpose is, uiteraard. https://t.co/wMo4pk8QNM
— C2W (@Chem2W) October 15, 2015
Enter the shame game.
Hier een lijstje verbeteringen die wij de redactie van de nrc.next willen voorstellen:
- Er zijn regels over wanneer een as verticaal (y-as) en wanneer horizontaal (x-as) wordt uitgezet, omdat dat de leesbaarheid verbetert. Namelijk: hetgeen gevarieerd wordt, staat op de horizontale as. Anders gezegd: oorzaak gaat op de x-as, gevolg op de y-as. Hier is het het verloop van tijd wat varieert, en we meten/ervaren/berekenen/observeren een verschil in energiegebruik. nrc.next heeft de assen dus omgedraaid. Daarnaast: ik lees nou eenmaal graag van links naar rechts.
- Over tijdsas gesproken: het leuke aan een grafiek (in tegenstelling tot een tabel) is dat conclusies trekken heel gemakkelijk wordt. Er is namelijk aan de vorm van een grafiek iets af te lezen. Verloopt een groei lineair, of juist exponentiëel? Deze grafiek? De tijdsas loopt niet regelmatig, want de stapgroottes zijn 5, 5, 3, 1, 1, 1, 3, 3, 2, en 5 jaar. Wij stellen voor óf stappen per 1 of 5 jaar, óf een exponentiële stapgrootte (1, 10, 100, 1k. etc). Ik kan nu namelijk niet zien of biomassa-lijn recht verloopt en de windenergie-lijn exponentiëel.
- Wat zijn die twee rijen getallen rechts? Doorgaans staat daar wel eens een tweede y-as, om zo twee observaties over elkaar heen te kunnen leggen. Dat maakt vergelijken namelijk eenvoudig. Maar nee, deze vormgever heeft er een tabel neergezet. Voor tabellen geldt hetzelfde als voor grafieken: linker kolom is de variabele, andere kolommen observaties en zo. Hier is iets gebeurd wat ik nog nooit eerder heb gezien: de linker kolom van de tabel ìs de grafiek. Of eigenlijk, de y-as van de grafiek is de variabele-kolom van de tabel. Moeilijk!
- De tabel heeft twee kleuren: een groene rij getallen, en een zwarte. Mooi. Ik dacht dat die groene iets te maken heeft met de groene biomassa-lijn, maar het blijkt het totaal van alle soorten energiebronnen in de grafiek te zijn. Kleurconsistentie? Nul punten.
- De tabel heeft ook cijfers in verschillende puntgroottes: de grote getallen uit de groene reeks zijn groter dan de kleinere waardes. Leuk gevonden, al vind ik dat persoonlijk wat rottig lezen. Voor zij die hardcore consistentie willen: relateert de grootte van de waardes lineair, exponentiëel, of natte-vinger met de puntgrootte van de getallen? Ik bedoel: is het de puntgrootte van het getal “35,1” in vergelijking met “395,1” 395,1/35,1×100% = 1.129% zo groot? Okay, ik zie het al: de getallen onder de 100 zijn een puntgrootte kleiner dan de getallen tussen de 100 en de 200, zoals de getallen tussen de 200 en 300 op hun beurt ook weer een punt grooter zijn. Maar die regel breekt weer bij de getallen tussen de 300 en 400. Consistentie mensen!
- Niet dat het echt veel uitmaakt, maar in de grafiek zie ik op de lijn ‘jaar = 2015’ een exacte duiding van de waardes in de grafiek. Al zie ik écht niet het verschil tussen de “5,6” en “5,7” van bodemenergie en zonne-energie. Sterker nog: ik heb moeite met het onderscheiden van de bruin-soorten van de bodemenergie-lijn en de aardwarmte-lijn.
- Pas laat kwam ik erachter waarom de onderste helft van de grafiek een lichtgroene achtergrond heeft: het betreft een raming. Dat is het gedeelte van de data die niet geobserveerd is, maar voorspeld. Natuurlijk zijn waardes van ná vandaag een voorspelling!
Nu weten wij als geen ander dat het presenteren van wetenschappelijke data aan het brede publiek enorm lastig is. De eeuwige discussie over waar de grens ligt tussen ‘relevant’ en ‘verwarrend uitgebreid’ is nog steeds niet beslecht. We geven absoluut punten aan de vormgever van de nrc.next voor het proberen weer te geven van grote hoeveelheden data. Ook de presentatie an sich zijn we jaloers op: ik kan alleen maar dromen om een vormgever te hebben die met zulke kleuren en afbeeldingen van fabriekjes en trekkertjes mijn wetenschappelijke data kan opleuken. Maar streng als wij zijn, eisen we dat inhoud altijd voorrang heeft op algemene presentatie. Bovenstaande verbeterpunten doen absoluut niet af aan de algemene schoonheid van het grafiekje — al is een apart tabelletje misschien intimiderend, geven we toe — dus geven we deze grafiek als eindcijfer een onverbiddelijke 5. Opnieuw doen!
Zie je ook een (wetenschappelijke) fout of ruimte voor verbetering in een krant of ander medium? Je kan ons altijd twitteren, maar ook mailen op aangifte@chemiepolitie.nl. Wij schrijven er graag over. Ter leering ende vermaeck. 😉