Homeopathie is een ‘alternatieve geneeswijze’. Dat betekent dat de theorie van de homeopathie geen onderdeel uitmaakt van de moderne wetenschap. We weten dat homeopathie niet werkt en niet deugt als theorie.
In de homeopathie worden geneesmiddelen opgelost en daarna verdund. Door op een bepaalde manier te verdunnen, zou de werkzaamheid toenemen, naar mate er meer verdund wordt. Dit gaat natuurlijk direct in tegen de regel in de geneeskunde en farmacie, waarin werkzaamheid en giftigheid juist positief afhangen van de concentratie: hoe geconcentreerder het geneesmiddel, hoe werkzamer het wordt. Na een te hoge concentratie is de werking te sterk, worden de bijwerkingen te sterk en maakt dat het giftig. In de homeopathie worden geneesmiddelen juist meer werkzaam naarmate ze meer verdund worden.
Een andere tegenstelling in de homeopathie heeft ook te maken met verdunningen. Er zou namelijk oneindig vaak verdund kunnen worden. Een zuiver geneesmiddel wordt de (moeder)tinctuur genoemd, die verdund kan worden tot meer werkzame verdunningen. Tien maal verdunnen wordt ook wel D1 genoemd, honderd maal verdunnen D2, et cetera. D60 is de meest gebruikelijke verdunning die goed genoeg werkt voor de meeste toepassingen. Dat betekent dat 1 op de 1060 moleculen in de (hypothetisch perfecte) oplossing, de originele tinctuur is. Vergelijk: in 1 liter water zitten 1025 moleculen. Helaas zijn er op aarde veel en veel minder moleculen dan dat, dus de kans dat je in je homeopathisch verdunde D60-medicijn werkzame stof zal vinden is nul.
Een laatste tegenstelling tussen homeopathie en de moderne wetenschap die ik wil noemen, is de kijk op het lichaam. In de wetenschap wordt het lichaam gezien als een verzameling chemische reacties. Dat zijn allemaal kleine mechanismes die op elkaar inspelen en ziekte is op die manier een defect in een van de mechanismen. In de homeopathie daarentegen is ziekte een verstoring in de levenskracht van een mens of dier. Zo’n verstoring wordt nooit veroorzaakt door iets van buitenaf, zoals bacteriën of virussen, maar door een negatieve state-of-mind. Die verstoring moet niet hersteld worden door een tegengestelde kracht uit te oefenen, maar moet verholpen worden door juist een gelijke kracht uit te oefenen. Een medicijn tegen malaria zou dezelfde symptomen moeten geven op een gezond persoon, als malaria zelf.
Nu wil ik een heel belangrijk punt maken: homeopathie werkt niet. Dat betekent niet dat homeopathische medicijnen geen effect hebben, maar dat de theorie niet deugt en niet uitlegt hoe ziekte en genezing werkt.
Een tinctuur of een homeopathisch verdund medicijn — dat wil zeggen dat er geen werkzame moleculen in het medicijn zitten — kán wel een resultaat hebben. Dit resultaat wordt toegeschreven aan het placebo-effect. Dit is een zuiver psychologische effect dat sterk wordt bepaald door de culturele achtergrond van de patiënt. Het beeld van de patiënt over de werking van een medicijn is sterk verantwoordelijk voor het daadwerkelijke effect van het medicijn. Het placebo-effect is niet hetzelfde als homeopathie, omdat het een goed bewezen theorie is, die wél onderdeel is van de moderne wetenschap. Helaas wordt het nog maar matig begrepen, omdat er erg veel factoren meespelen in de psychologie, maar dat betekent niet dat het niet waar is. In het onderstaande Engelstalige filmpje hieronder kun je meer leren over de rare resultaten van het placebo-effect.
Nogmaals: homeopathie is een theorie die niet waar is — dat wil zeggen, geen onderdeel is van de wetenschap — en de positieve resultaten van homeopathische medicijnen zijn niet sterker dan het placebo-effect.
Interessant verhaal. Je categorie ‘maar waarom nou’ vind ik erg toepasselijk, maar dan met een iets ander accent. Want waarom nóu dit verhaal?
Tsja, dat weet ik ook niet zo goed. Misschien door een persoonlijke ervaring, misschien omdat ik er laatst aan moest denken, of omdat ik het filmpje zo leuk vond en een excuus zocht om hem hier te plaatsen. Of misschien omdat ik een een polemiek wilde schrijven, ter exercitie.
Het punt is, is dat ik geen hoge pet op heb van pseudo-wetenschappers en natuurgenezers. Als mensen geld verdienen met iets dat fundamenteel niet werkt, mag dat best eens genoemd worden. Stiekem is dit stukje gewoon een persoonlijke schrijfoefening. Feedback is altijd welkom, zowel hier in de commentaren, als persoonlijk over de mail.
wat ik me met de homeokwakzalverij (oa die van dokter vogel) altijd wel afvraag, is waarom de ontzettend verdunde oplossingen altijd nog wel een smaakje/geurtje hebben. extra toegevoegd om mensen het idee te geven dat ze iets anders dan water krijgen (en dus eigenlijk niet genoeg hebben aan hun eigen principes), of toch geen D60?
iemand al eens een extractie van de echinacaea gedaan?
Ik was al benieuwd hoe snel deze spraakverwarring zou ontstaan: natuurgeneesmiddelen zijn geen homeopatische geneesmiddelen. De natuurgeneesmiddelen gebruiken allerlei plantenextracten waar zeker wél genoeg moleculen in zitten om eventueel een fysiologisch effect op te wekken in je lichaam. A. Vogel produceert overigens beide (bijsluiters met ingrediënten zijn via de website te downloaden).
Natuurgenezers pretenderen mijns inziens ook geen wetenschappers te zijn (maar zouden die titel eerder kunnen claimen, omdat zij in ieder geval wel onderzoeken welke extracten helpen en welke niet – niet in clinical trails overigens, meen ik mij te herinneren).
Voor de rest: homeopathie werkt niet. Inderdaad.
niet per se spraakverwarring, maar meer luiheid om het verschil te bekijken. thnx 😉
Zijn veel vormen van “duurzaamheid”, “energiebsparing”, ook niet een soort homeopathie, die soms werken als placebo effekt?
In dit artikel staan meerdere zaken die onjuist zijn, die niet in overeenstemming zijn met de stand van zaken in de huidige wetenschap.
Een vd belangrijkste: Wateronderzoekers zijn nu zover dat ze zeggen: de critici hebben ongelijk, er is overeenstemming in ons vakgebied over de sterke verdunningen, het geheugen van water is een realiteit.
En dat komt doordat men met de modernste technieken zaken aan kan tonen die men voorheen niet aan kon tonen: Ook voorbij Avogadro is er effect dat komt door het trapsgewijs schudden of verwrijven. En dat principe wordt momenteel toegepast in divers fundamenteel onderzoek. Een verklaring daarvoor bestaat ook, maar dat laat ik maar even rusten.
De links en meer kun je hier vinden:
http://www.infowebweistra.eu/homeopathie-wetenschap.htm
Riny, ik lees in het artikel niet zoveel onjuistheden. Aldo legt correct uit waarop de werking van homeopathie berust, hij geeft aan waarin homeopathie verschilt met de ‘reguliere geneeskunde’ en hij noemt het verschil in visie op het lichaam.
Hij noemt daarna alleen dat hij de theorie achter de manier van genezen bij de reguliere geneeskunde veel plausibeler vindt, dan de theorie achter homeopathie.
En over de theorie valt genoeg te discussiëren. Je zegt bijvoorbeeld over wateronderzoekers dat ‘er overstemming is in ons vakgebied’. Dan wil ik graag weten waarom er toch nog zoveel kritiek is op het principe van watergeheugen. Zoveel overeenstemming kan er dan toch niet zijn?
Uiteraard kan men tegenwoordig meer onderzoeken en meten dan vroeger en het is wetenschappers eigen om nieuwe dingen te weten te komen. Ik vind het daarom wel jammer dat je de verklaring van het trapsgewijs schudden en verwrijven uit de weg gaat. Niemand op deze blog is bang van formules en ingewikkelde theorieën. 🙂
Zou je hier nog een reactie op willen geven?
Beste Riny, Ik ben erg benieuwd naar je bevindingen. Kun je me bijvoorbeeld wat meer vertellen over die ‘modernste technieken’? Ik heb in de documentaire What the bleep do we know? ook al eens wat gehoord over het geheugen van water, maar ik vond dat een slechte docu. Ik vond dat er in die docu, maar beroerd onderscheid gemaakt werd tussen moderne natuurwetenschap (kwantum mechanica, relativiteit), pseudowetenschap en onbewezen wetenschap (homeopathie).
Je kunt de links aanklikken in de site die ik noem in mijn vorige reactie.
(Of klik op mijn naam hierboven.)
Daar kun je ook lezen hoe die wetenschappers dat uitleggen.
Dat zijn geen ondermaatse figuren, dat zijn topwetenschappers, waaronder een aantal Nobelprijswinaars.
Verder kun je daar ook lezen hoe Hahnemann, die zelf een belangrijke wetenschapsman was, arts en scheikundige, zijn theorie heeft ontdekt.
Je kunt er ook lezen dat de nieuwste trend in de wetenschap onder invloed van de chaos/complexiteitstheorie de reductionistische benadering gaat verlaten en overstapt op de systemische benadering, vanwege het vastlopen vh kankeronderzoek. Men wil het principe vd alt. geneeswijze toepassen: in balans brengen vh systeem, maar dan met high tech.
Lees het allemaal maar na, wetenschappelijk is het allemaal heel interessant.
Volop links in dat artikel waar je mee aan de slag kunt.
Aanvulling volgt nog van prof. Martin Chaplin, ook een vooraanstaand wateronderzoeker, met dezelfde mening: geheugen van water is een feit.
Beste Riny,
Ik ben me natuurlijk bewust van Samuel Hahnemann (1755–1843), de grondlegger van de homeopathie [1]. Hij had geen vertrouwen in de stand van de geneeskunde van die tijd en ontwikkelde homeopathie. Het was hij die door de malaria-experimenten, zoals ik in het artikel hierboven over schrijf, gefascineerd was.
Die ‘nieuwste trend’ waar je over schrijft ben ik nog niet tegen gekomen, maar misschien dat mijn onderzoeksgebied niet vernieuwend genoeg is daarvoor. Ook heb ik geen berichten gehoord over het vastlopen van het onderzoek naar kanker in het algemeen. Systematische studies zijn daarentegen dan weer niet nieuw voor me. Die worden, zover ik weet, altijd al toegepast. Chaostheorie daarentegen heeft volgens mij niets te maken met methodologie.
Een van de nobelprijswinnaars waar je het over hebt, is Brian David Josephson neem ik aan? Hij werkte tot vier jaar geleden op het laboratorium waar ik nu werk. Hij heeft onder andere ook gewerkt aan koude kernfusie [2]. Verder weet ik niet veel van hem. Maar het argument “een nobelprijs winnaar zegt dat het waar is, dus is het waar” is natuurlijk onzin. Als daar 20 nobelprijswinnaars tegenover staan dat iets niet waar is, wat zegt dat dan over die eerste nobelprijswinnaar? Ik heb een nobelprijswinnaar wel eens (hij zei dit een jaar geleden) horen verkondigen dat de moderne wetenschap niet zou weten waarom de lucht blauw is [citation needed]. Helaas voor hem, maar dat wordt érg goed begrepen. Nobelprijswinnaars maken ook wel eens fouten, dus dit argument moet ik helaas als vals zien.
Ik heb je website ook gelezen. Daarna ben ik op zoek gegaan naar wat anderen hiervan vinden. Ik kan niet concluderen dat je stelling “geheugen van water is een feit” een breed draagvlak vindt. In tegendeel zelfs. Wel kwam ik een artikel tegen waarin gesteld werd dat het geheugen van water korter is dan 50 femtoseconden [3]. Er is in 1979 een beroemd experiment gedaan naar het geheugen van water door de Franse immunoloog Jacques Benveniste (1935–2004) et al. Er werden antilichamen verdund tot wel 10120 en het water werd nog steeds werkzaam gevonden. Er zijn, zover ik kan nagaan, een groot aantal serieuze pogingen gedaan om dit te repliceren, maar die zijn allemaal afgekeurd of hebben niks opgeleverd. Dit is het experiment waarin het geheugen van water voor het eerst genoemd werd, maar het is nooit succesvol gereproduceerd of bevestigd. Ik ben niet overtuigd.
Dan wil ik tot slot bij je aandringen om me te vertellen wat die “high-tech” apparaten zijn waar je het over hebt. Ik heb er niks over kunnen vinden.
—
1. http://en.wikipedia.org/wiki/Samuel_Hahnemann
2. http://en.wikipedia.org/wiki/Brian_David_Josephson#Cold_fusion
3. Cowan ML, Bruner BD, Huse N, et al. (2005). “Ultrafast memory loss and energy redistribution in the hydrogen bond network of liquid H2O”. Nature 434 (7030): 199–202. doi:10.1038/nature03383
!. Wikipedia is onbetrouwbaar bij controversiele onderwerpen. Ook voor homeopathie. Omdat alles wat positief is voor de homeopathie daar wordt verwijderd. Daarom is mijn site opgezet, en ik verwijs o.a. naar Google Knol voor de info die eigenlijk op Wikipedia zou moeten staan (dubbelblind onderzoeken e.d.).
2. Kijk dan eerst maar even naar de video van kankeronderzoeker David Agus, die een samenwerking is aangegaan met Danny Hillis, expert complexiteitstheorie:
“A new strategy in the war on cancer”:
http://www.ted.com/talks/lang/eng/david_agus_a_new_strategy_in_the_war_on_cancer.html
Je kunt onder de video de Nederlandse ondertiteling aanklikken.
Hij zegt: We hebben weinig vorderingen gemaakt de laatste 50 jaar. De overlevingskans van kanker is nog steeds even laag. We pakken het verkeerd aan. We moeten het reductionisme vaarwel zeggen, en naar het hele systeem kijken (systemisch). Het gaat om de complexiteit.
3. Je gebruikt het woord systematisch, dat moet zijn: systemisch.
Ik hoop dat Wikipedia niet controversieel is op geboorte- en sterfdata, en op het feit dat Brian David Josephson aan koude kernfusie heeft gewerkt. Ik denk dat ik zonder bronvermelding toch wel kan ontkennen dat er (procentueel) 50 jaar niet evenveel mensen aan kanker dood gingen dan nu. Mijn excuses voor de systemisch/systematisch-verwarring.
Nou, nou, nou. Ik probeer serieus wat wijzer te worden van die website van u, maar het is dezelfde soort website welke ik al zo vaak ben tegen gekomen. *kuch*www.stopumts.nl*kuch*
Veel gegooi met “wetenschapper dit” en “publicatie hier” zonder eigenlijk een duidelijk, samenhangend verhaal te vertellen. Als ik wat verder graaf en de publicaties die zo belangrijk zijn, probeer te lezen, kom ik toch steeds weer woorden tegen als:
“CONCLUSIONS:
At the moment the evidence of clinical trials is positive but not sufficient to draw definitive conclusions because most trials are of low methodological quality and because of the unknown role of publication bias. ”
(bron: BMJ. 1991 Feb 9;302(6772):316-23)
Maar ook het werk van Luc Montagnier, wordt door iedereen (behalve pro-homeopathen) afgedaan als interessant, maar juist tegenbewijs dat ultra-high dilutions werken. Want Montganier gebruikte niet de 10^60 verdunningen, maar maximaal 10^18. Dat is nog een redelijke orde van grootte verschil.
Oh, en ik wil toch even nog reageren op je kanker statement. Volgens het KWF Kankerbestrijdingsfonds (ik zou hen toch graag als ervaringsdeskundige willen poneren) over de behandeling van borstkanker: “Na behandeling van een DCIS is de kans op genezing vrijwel 100%.” (Borstkanker bewust gekozen aangezien dit de meest voorkomende vorm van kanker is in absolute cijfers.) Dus, om direct te zeggen dat alle kankeronderzoek gefaald heeft, vind ik zelf nogal ver gaan. Dat er nog steeds geen vaccinatie of 100% overleving/genezing is voor alle vormen, moge duidelijk zijn. Maar feit blijft dat een groot deel van de kankergevallen ook een gevolg zijn van onze steeds hoger wordende levensverwachting.
ps. Dubbelblind onderzoeken zijn trouwens niet heilig. Ten eerste moeten ze correct worden uitgevoerd, wat zeker geen sinecure is. Ten tweede schuilt er altijd het gevaar van het placebo effect. En dan is daar ook nog de statistiek die goed moet worden gebruikt (en waar het juist zo vaak fout gaat). Dus dan kan je wel verwijzen ernaar, en Wikipedia beschuldigen van tegenwerken en dergelijke, maar als ze gewoon slecht zijn uitgevoerd, is het logisch dat ze verwijderd worden.
Wat ik in deze hele discussie heel interessant vind, is dat het placebo effect aantoont dat je “state of mind” blijkbaar toch het ziekteverloop kan aanpassen.
Ik denk dat in die richting zeker nuttige ontdekkingen gedaan zouden kunnen worden. Natuurlijk, de ziekte heeft een reden, maar hoe je lichaam daar mee omgaat kan blijkbaar door je “state of mind” beinvloed worden.
1. Het cijfer vd kankersterfte komt voor aan het begin vd video van David Agus.
Die komt dus niet uit mijn grote duim.
Ik neem aan dat zo’n kankeronderzoeker van naam wel de juiste gegevens laat zien.
2. Inderdaad Aldo dat soort gegevens klopt, maar vele andere niet.
De pagina is bijgewerkt.
O.a. met deze tekst:
Professor Martin Chaplin is wateronderzoeker, hij is Emeritus Professor of Applied Science aan de London South Bank University. Chaplin is kritisch over de ‘niet-wetenschappelijke retoriek’ van sommige wetenschappers die het idee van het geheugen van water verwerpen ‘zonder enig begrip van het onderwerp, zonder enig onderzoek en zonder beoordeling van het totale pakket aan bewijzen’. Hij is het met hoofdredacteur Peter Fisher van het tijdschrift Homeopathy eens dat het huidige bewijs het vinden van een verklaring voor de claims van de homeopathie een stap dichterbij brengt en dat het geheugen van water een realiteit is.
Zie:
http://www.ntvg.nl/publicatie/volledig-tijdschrift-gewijd-aan-39het-geheugen-van-water39/volledig
Leuk stukje voor scheikundigen:
De volgende vraag is: wat gebeurt er in waterige oplossingen van bijv. histamine waardoor behoud van informatie optreedt? Zo kom je op het terrein van de fysische chemie. Hiervoor is een geschikt model ontwikkeld door de groep van Elia van de Universiteit van Napels. Elia hield het heel simpel. Hij zei: we gaan kijken wat er gebeurt als je een gepotentieerde oplossing van watermoleculen die met zwakke molecuulkrachten bij elkaar worden gehouden, kapot gaat maken. Dat kan door heel sterk geioniseerde oplossingen te gebruiken, zoals sterke zuren en basen. Die verbreken de waterstofbruggen, de ‘lijm’ tussen de watermoleculen. Waterstofbruggen zorgen ervoor dat watermoleculen bij elkaar gaan zitten. Dat noem je clusters. Die clusters zijn al aangetoond in de fysica. Watermoleculen zijn kleine magneetjes. Als je die door krachtig schudden heen en weer gaat bewegen tijdens het potentiëren, wordt kinetische energie opgewekt en vastgelegd als informatie in het netwerk van watermoleculen (clusters). Clusters zijn een soort matrix die die informatie vast houdt. Elia noemt dat een supramoleculair proces. Die informatie is eerst aanwezig in de moleculen van de opgeloste stof. Door te verdunnen verdwijnen die moleculen. Door het potentiëren wordt de informatie overgebracht van het opgeloste middel (een plant, dier, mineraal etc) naar het oplosmiddel (water, alcohol). Het lastige is dat die clusters niet zichtbaar te maken zijn. Maar je kunt op natuurkundige wijze hun bestaan afleiden op een indirecte manier. Je gaat kijken wat er gebeurt als je die structuur kapot maakt. Het blijkt dan dat er warmte vrijkomt. Die kun je meten met calorometrie, een veelgebruikte natuurkundige meetmethode. Ze hebben homeopathische verdunningen en controle oplossingen met zuur-basen behandeld. En bij die homeopathische verdunningen kreeg je meer warmteontwikkeling dan bij de controlevloeistof, gedestilleerd water. Er is dus meer structuur die kapot gemaakt moet worden dan bij niet gepotentieerde oplossingen.
Ik heb geen zin om op je gehele bericht te reageren, zolang er geen fatsoenlijke bronvermelding bij staat. Maar één ding wil ik wel kwijt:
“Die kun je meten met calorometrie, een veelgebruikte natuurkundige meetmethode. Ze hebben homeopathische verdunningen en controle oplossingen met zuur-basen behandeld. En bij die homeopathische verdunningen kreeg je meer warmteontwikkeling dan bij de controlevloeistof, gedestilleerd water.”
Heel leuk dat er meer warmteontwikkeling is, maar werd er bij de homeopathische verdunningen ook gedestilleerd water gebruikt? Of was dat gewoon bronwater/kraanwater?
En voordat we verder gaan met deze discussie waar een einde nog niet eens geboren is: Wat is uw achtergrond? Want u kunt wel leuk overal random statements en mogelijke positieve publicaties/conclusies vandaan halen, maar als er eigenlijk onzin in staat volgens deskundigen, dan zou ik wel willen weten of u de juiste persoon bent om de correct conclusies te kunnen trekken. Zo heb ik zelf nog niet de kans gezien om de aangehaalde TED-talk te bekijken, maar hoorde al dat er behoorlijke onzin werd uitgekraamd. Voor de duidelijkheid: een TED spreker is niet per definitie alwetend en ook nobelprijswinnaars zijn niet overal correct in (zie A. Einstein die zich tegen de kwantummechanica keerde met de beroemde woorden ‘God dobbelt niet’). Dus u mag best voorstander zijn, maar voorlopig zie ik u vooral copy-pasten en random publicaties aanhalen zonder dat ik overtuigd wordt van uw kennis op dit gebied.
Ik ben het met Dominique eens. In plaats van dat u nu blijft kopieëren, kunt u misschien eens wat meer over uzelf vertellen. U spreekt wel erg veel over “men”, “wetenschappers” en “sterke bewijzen”, maar ik heb ze nog niet gezien. En geloof me, ik heb al veel van en over u gelezen.
Wat betreft de TED-talk: vieze leugenachtige onzin. In de 23 minuten dat die presentatie duurt, kan ik alleen al over de eerste twee minuten pagina’s vol schrijven over hoe fout die meneer is. Ten eerste zegt hij mij iets te vaak “As a cancer doctor, I…”. Daarnaast is het punt “Er gingen 50 jaar geleden evenveel mensen dood aan kanker als nu.” belachelijk. Er wordt straal vergeten dat mensen nu vaker kanker krijgen én dat er nu meer gevallen onder “dood door kanker” vallen dan 50 jaar geleden. Als die twee dingen alleen al meegenomen worden, vind ik het nog een hele prestatie dat er niet méér mensen aan kanker sterven. Maar afgezien hiervan, geloof ik zijn cijfers niet. Het zou me niets verbazen als hij ze verzonnen heeft.
Riny Weistra, vertel eens wat over jezelf. Het enige dat we van je weten, is dat je érg actief bent op het Internet.
foutje in vorige bericht,
moet natuurlijk zijn: calorimetrie
Dat stukje tekst, mensen, komt uit een interview met Martien Brands, homeopaat/onderzoeker.
Zullen we het verder maar inhoudelijk houden?
Een ander stukje tekst van jou, Aldo, daar heb ik ook nog wel een paar opmerkingen over: het is makkelijk te weerleggen dat een levend object niet alleen maar gereageerd wordt door natuur- en scheikundige wetten. En dat je dus met je medicatie daar rekening mee moet houden. Dat gebeurt ook hoor. Dat gebeurt in iedere geneeswijze.
Op diverse manieren is dat duidelijk te maken.
Bijvoorbeeld: Een mens is pas overgeleverd aan puur de natuur-en scheikundige wetten als deze mens dood is. Daarvoor is er meer. Je mag het noemen wat je wilt, factor X, levenskracht, doet er niet toe, zolang we niet weten wat leven eigenlijk is, hebben we geen goede beschrijving en definitie van dit “iets”.
Je kunt het ook verduidelijken met bijv. plantenzaad. Met alleen maar kennis van natuur- en scheikunde, zou je niet eens weten dat als je die korreltjes ziet, dat het om plantenzaad ging.
Dat weet je alleen door de ervaring.
Je kunt met schei- en natuurkunde ook niet weten wat voor plant er uit voort zal komen, hoe je dat zaad moet behandelen, welke grondsoort, welke condities, enz. enz.
In de complexiteitswetenschap komen ook dit soort vragen aan de orde. Kijk maar eens rond op de site van het Santa Fe Institute.
En Aldo, ik heb een vraagje.
Je zegt: “Zo’n verstoring wordt nooit veroorzaakt door iets van buitenaf, zoals bacteriën of virussen, maar door een negatieve state-of-mind.”
Hoe, kom je daar bij, vraag ik me af.
Ik weet aardig wat van homeopathie, maar dit heb ik nog nooit gehoord.
Een verstoring kan heus wel komen door bacterien en virussen.
En ‘state of mind” ?? Nee, ook geen homeopathie.
Ik heb me tot nu toe kunnen inhouden om te reageren in deze discussie, in mijn ervaring zijn homeopathiediscussies vaak behoorlijk oeverloos, met slechts voortdurend wederzijds onbegrip. Maar zoveel onjuistheden en onzorgvuldigheden op een rijtje, tsja, dan gaan de vingers jeuken.
@Dominique: Einstein heeft zich inderdaad tegen de quantummechanica gekeerd, maar de discussie tussen hem en met name Niels Bohr speelde zich veel meer op een filosofisch vlak af dan op het natuurkundige. Einstein heeft nooit wetenschappelijk bewijs ontkent, maar was wel zeer kritisch, en nog steeds volledig terecht, over de interpretatie van de theorie door Bohr en kornuiten.
@Riny: Ik kan niet overal op ingaan, dan zit ik hier over een uur nog, maar even naar aanleiding van een van de laatste posts, er zijn inderdaad nog heel wat zaken op te helderen voordat we een volledige wetenschappelijke beschrijving hebben van het leven, en mensen in het bijzonder. Vooral op het gebied van bewustzijn is er, in mijn ogen, nog veel onduidelijk en onbegrepen. Nog los van de vraag of we ooit volledige kennis zullen hebben over ons (psychologisch) functioneren, weten we wel verschrikkelijk veel over het leven op cellulair niveau. Zelfs al is er een ‘levenskracht’ in het spel (waar ik persoonlijk niks van moet hebben), dan zeg je zelf al dat we er niks van snappen/weten, dus dan vraag ik me af hoe je dan tegelijkertijd kunt beweren dat homeopathie rekening houdt met die ‘levenskracht.’ Je voorbeeld van een plantenzaadje mist zijn doel hier, want met een aantal standaard chemische/biologische technieken is het tegenwoordig relatief eenvoudig om te achterhalen wat voor een DNA er in het plantenzaadje zit, wat je vervolgens kunt gaan vergelijken met ander planten-DNA in een database, om te achterhalen welk zaadje je in handen hebt.
Verder zou ik alle voorstanders van homeopathie graag even wijzen op het werk van de filosoof Karl Popper. Je moet niet alles geloven van wat hij zegt, ook beroemde filosofen praten wel eens onzin (de meeste zelfs), maar hij heeft een zeer goed punt als het gaat om wetenschappelijke kennis. Kort samengevat betoogt hij dat het niet moeilijk is om een corroborerend feit te vinden voor een theorie, maar je kunt met verificatie nooit een theorie eens en voor altijd bevestigen, al was het maar omdat je niet weet wat toekomstige experimenten aan zullen tonen. Echter, als je een degelijk stukje falsificerend bewijs hebt voor een theorie, dan is deze feitelijk onjuist. In het geval van homeopathie zijn er enkele wat twijfelachtige onderzoeken die de theorie indirect bevestigen, waar de homeopathen zich stevig aan vastklampen, tegenover talloze direct falsificerende feiten. Daarmee is homeopathie onjuist, en zal het ook nooit juist worden.
@Joen: dat is nu wat we noemen een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid ;). Ik heb eigenlijk geen idee (ik weet er niet zo veel van), maar ik betwijfel of dat echt een idee van Popper is, maar op deze manier heb je natuurlijk snel kans op verkeerde conclusies. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk het verhaal van (ik meen) de maya’s die elke dag een kind offerde aan de goden, zodat de volgende dag de zon weer op zou komen en doordat de zon de volgende dag ook weer op kwam werd natuurlijk ‘bewezen’ dat dit ritueel ook daadwerkelijk werkte. Het bekendste voorbeeld van een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid is denk ik: “Alle zwanen zijn wit.” Wanneer je slechts 1 zwaan hebt gezien kun je moeilijk deze conclusie trekken, maar wanneer je bv. 10000 zwanen hebt gezien, die allemaal wit waren ben je als snel geneigd deze conclusie voor waar aan te nemen. Alleen zeker weten kun je het niet, je hebt immers niet alle zwanen gezien en zodra er 1 niet witte zwaan wordt gezien, word inderdaad je stelling gefalsificeerd.
Joen, bedankt voor Popper en zijn principe van falsificeerbaarheid. Dat is hier wel van toepassing, want of de theorie achter homeopathie juist is, is geloof ik wat hier ter discussie staat.
Probleem bij dit soort discussies is dat ze zo snel uitwaaieren. Ik kan bijvoorbeeld inhaken op de wankele uitleg over hoe water er op moleculair niveau uitziet, of de absolute verbetering in de bestrijding van kanker, of wat bewustzijn kan doen met je ziektebeeld, of wat leven is, of welke informatie je betrouwbaar acht (Wikipedia, mensen die je als expert bestempeld, wetenschappelijk onderzoek, etc.).
Maar misschien is het inderdaad eerst wel een goed idee om even ieders expertise af te tasten. De meeste mensen die hier reageren hebben scheikunde gestudeerd. Van hen kun je verwachten kennis te hebben van de werking en verklaring van de wereld op de hele kleine schaal (niet allerkleinste misschien). Ze zullen ook ‘zweren’ bij goed uitgevoerd onderzoek, met o.a. dubbelblind onderzoek en Popper in het achterhoofd.
Riny, ook ik vraag je naar iets meer van jouw achtergrond. Waarom ben jij zo bezig met homeopathie en waarom sta je er volledig achter? Dan gaan we daarna verder met inhoudelijke zaken 🙂
1. Joen: “dan zeg je zelf al dat we er niks van snappen/weten, dus dan vraag ik me af hoe je dan tegelijkertijd kunt beweren dat homeopathie rekening houdt met die ‘levenskracht.’”
Nee Joen, ik heb gezegd dat er “iets’ is wat het verschil maakt tussen een dood en een levend wezen. En dat “iets” is datgene wat het leven in stand houdt. Dan is het niet gek dat je op “levenskracht” uitkomt. Maar je mag het ook factor L noemen, of tja…, bedenk maar wat.
2. Over wetenschapstheorie, EBM, enz. kun je met mij nog wel een boompje opzetten hoor. Is de reguliere geneeskunde gebaseerd op bewijs en goede wetenschap? Nee, het is daarmee bar slecht gesteld. Het meeste onderzoek deugt niet. Zou op zich niet zo erg zijn als je maar wist welk onderzoek wel en welke niet. Helaas, je tast daarbij in het duister.
3. Ik wil je in dit verband naast Popper ook nog even op Kuhn wijzen, en op prof. Josephson, die het volgende zegt over sceptici tov homeopathie: de redenering is: ook al is het waar, dan nog geloof ik het niet.
Link op mijn website, klik op mijn naam hierboven en ga naar pag. hom-wetsch.
Ook mijn laatste reactie in deze discussie, want een einde zal hier niet vanzelf komen.
2. Allereerst is de redenatie “maar reguliere geneeskunde is ook niet altijd even lekker onderzocht” geen enkele reden om aan te nemen dat homeopathie ergens op slaat. Het is een veel aangehaald argument, wijzen op andere zaken die nog veel slechter zijn om je punt te onderbouwen, maar het is een drogreden. Ook al sloeg de reguliere geneeskunde nergens op, dan nog is homeopathie simpelweg onjuist. Niet in de laatste plaats ook omdat het niet zozeer de reguliere geneeskunde zou falsificeren, maar de natuurkunde (bijvoorbeeld alle theorieen over de interacties tussen moleculen in vloeibare fase).
En dan tot slot nog, een andere terugkerende misvatting, ik denk dat niemand hier zal beweren dat homeopathie nooit enig effect heeft. Het lijkt mij niet meer dan logisch dat homeopathische middelen bij sommige mensen veel goeds kan doen. Het punt is juist dat deze effecten volledig toegeschreven kunnen worden aan het placebo-effect. Dit betekent dat sommige mensen er baat bij zullen hebben, maar dat is onafhankelijk van wat je ze nou werkelijk toedient, verdunde geschudde oplossing of kraanwater. Dat is de verklaring waarom het soms werkt, en het kan en is aangetoond door degelijk dubbelblind onderzoek.
Aanvulling vorige reactie:
Naast het onbetrouwbare onderzoek, is er tegenwoordig veelvuldig sprake van off-label voorschrijven. Meer info in Medisch Contact.
Hier wat links ter onderbouwing van wat ik zei in mijn vorige reactie over wetsch. onderzoek.
1. Meeste handelen niet gebaseerd op EBM, hier de cijfers (zie aldaar afbeelding met grafiek):
Clinical Evidence
http://clinicalevidence.bmj.com/ceweb/about/knowledge.jsp
2. Dit is echt opzienbarend, iedereen is het er mee eens, maar ze deden een plas… enz.
Lies, Damned Lies and Medical Science
Much of what medical researchers conclude in their studies is misleading, exaggerated, or flat-out wrong. So why are doctors—to a striking extent—still drawing upon misinformation in their everyday practice? Dr. John Ioannidis has spent his career challenging his peers by exposing their bad science.
http://www.theatlantic.com/magazine/archive/2010/11/lies-damned-lies-and-medical-science/8269/
3. Van dezelfde onderzoeker:
http://www.plosmedicine.org/article/info%253Adoi%252F10.1371%252Fjournal.pmed.0020124
4. No longer possible to believe most clinical research published.
Dr. Marcia Angell, vh New England Journal of Medicine:
http://ethicalnag.org/2009/11/09/nejm-editor/
Roel, onze reacties hebben elkaar gekruist.
Waarom ik er achter sta?
1e. Zie het begin van de pagina op mijn site over Cholesterol, dat gaat daar over iets dat ik als tiener heb meegemaakt met de reguliere geneeskunde.
2e Dat bracht me op het pad van andere geneeswijzen, vnl homeopathie, hoewel ik er toen niet veel van afwist, maar ben me er wel direct in gaan verdiepen.
3e Mijn ervaringen met de homeopathie. Vooral mijn ervaring die ik beschrijf op de pag. hom-wetsch bij Constitutiemiddel. Dat was een zeer bijzondere ervaring met een enorme impact ten goede op mijn leven, op mijn gezondheid.
Mijn laatste reactie in deze ‘discussie’, want Riny jij blijft mijn vragen ontwijken en antwoord alleen op stukken waarop je ook werkelijk een soort van antwoord hebt. Dan houdt het voor mij al op eigenlijk.
Dus, Riny, veel plezier met je crusade ten behoeve van homeopathie. Google geeft al redelijk wat websites terug waar je bekend/berucht bent om niet naar rede te luisteren of echt inhoudelijk op de discussie in te gaan. Leukste vond ik trouwens een blog waar je zelfs al een tag bent, nou ja, eigenlijk droevig maar ik kan er ook wel weer de lol van in zien.
Ja Dominique, dat is de stijl van de antikwakkers: proberen iemand persoonlijk te brandmerken. Geen stijl dus.
En zelf zoveel mogelijk anoniem blijven.
Gelukkig ben ik op pensioen, ik hoef niet meer te solliciteren, en ik heb niet meer een bedrijf waarmee ze me kunnen pakken.
Dus, hetzij zo, ik kan het me permitteren om actief te blijven op internet.
Maar ik ken mensen die er veel hinder van ondervinden, vanwege een beroep of bedrijf dat ze uitoefenen.
Zo is dat volk, zeer onfatsoenlijk.
Een inhoudelijke opmerking dan, in plaats van discussiëren over personen.
Deze opmerking is redelijk uit de losse pols overigens. Kan het echt zo slecht gesteld zijn met het onderzoek in de reguliere geneeskunde? Het hele idee van een wetenschappelijke gemeenschap is toch dat mensen elkaars werk bekritiseren? Als een onderzoek grotendeels gesponsord wordt door een farmaceutisch bedrijf, gaan er toch onmiddellijk alarmbellen rinkelen dat er wel eens een groot deel marketing achter het artikel kan zitten? Dan neem je het automatisch met een flinke korrel zout.. althans, ik wel, want dat heb ik zo ooit geleerd.
Roel, ja zo erg kan het zijn.
(Tussen haakjes: En dat zal in de alternatieve geneeskunde ook heus wel voorkomen, het is gewoon een menselijk trekje om de zaken wat mooier voor te stellen.)
Verder vind ik het een tikkeltje naief van jou, van die alarmbellen. Ook al gaan die af, so what, ga jij dat hele onderzoek dan uitpluizen cq overdoen?
Je zou dat stuk “Damned Lies” even moeten lezen, daar staan de oorzaken van het frauderen vermeld (en er staat ook dat fraude in alle stadia ve onderzoek mogelijk is). Het heeft ook te maken met bijv. carriere willen maken, met mensen te vriend willen houden, enz.
Overigens komt het ook voor in andere wetenschappen, volgens de onderzoeker, niet alleen in de medische wetenschap.
Er is een ideaalbeeld vd wetenschap, die leer je in je eerste studiejaar. En er is de werkelijkheid vd wetenschap, daar kom je alleen maar achter als je zelf nieuwsgierig bent.
In het artikel van Vandenbroucke, aan het begin van de pag. Hom-Wetsch op mijn website, zie je dat hij het ook constateert: er is een “willingness to please” en dat hoeft niet altijd een commerciele oorzaak te zijn.
En als we het hebben over Poppper: je kunt in die artikelen ook lezen wat een filosofe daar zegt: ik ken genoeg mensen die zich totaal niet storen aan “Popper”. Ze gaan gewoon door met onderzoek, omdat ze er in geloven. En ze krijgen daar vaak nog gelijk in ook (ze geloven er niet voor niets in natuurlijk, ze hebben genoeg aanwijzingen dat het onderzoek dat resultaat zou moeten opleveren, ook al zouden ze popperiaans moeten concluderen dat het “mislukt’ is wat ze aan wilden tonen).
Verder is het zo dat de medische wetenschap in z’n aard niet volledig betrouwbaar KAN zijn. Andere wetsch. idem, maar medische wetenschap in het bijzonder. Daar ga ik verder niet op in, maar het heeft te maken met die complexiteit, waar je heel slecht vat op kunt krijgen, omdat de wetsch reductionistisch te werk gaat. Verder staan er een paar mooie voorbeelden op de pagina Zelfzorgmiddelen op mijn website, hoe makkelijk de wetenschap misleid kan worden, door verkeerde vooronderstellingen.
Klik op mijn naam hierboven om naar mijn website te gaan.
Reactie op Joen, 7/5 10.42
Die drogreden heb ik niet gebruikt, het is jouw interpretatie.
Het is aleen wel even goed om dat er naast te zetten.
Homeopathie-onderzoek wordt altijd tot op het bot uitgeplozen, en dan wordt er gezegd dat de kwaliteit vd onderzoeken matig is, en dat je dus die onderzoeken wel in de prullemand kunt gooien.
Maar het onderzoek naar homeopathie is niet beter en ook niet slechter dan het reguliere onderzoek.
Daarom zegt VDBroucke ook: als dit onderzoek was naar een reguliere therapie, dan vonden we die therapie hiermee bewezen, enz. lees de eerste alinea op mijn pag. Hom-wetsch.
Verder: reacties in de trant van: “ook al is het waar, dan nog geloof ik het niet”, daar besteed ik geen aandacht aan, lijkt me evident. Ik ben niet anders gewend dat het gebeurt, kwestie van “cognitieve dissonantie” bij de reageerders. Ik weet vantevoren dat als iemand het standpunt heeft dat homeopathie onzin is, en dat de verdunningen onzin zijn, deze personen ook niet te overtuigen zijn met een stapel onderzoek dat het tegendeel aangeeft, van de beste wetenschappers in dat vakgebied. Cognitieve dissonantie dus. Ik voel me gerechtigd daar niet op in te gaan (alleen nu even dus).
Aldo trouwens, heeft niet op mijn vraag gereageerd waar hij zijn beweringen over homeopathie vandaan heeft.
En Dominique beweert van alles over mijn website, zonder onderbouwing.
En Aldo beweert van alles over David Agus zonder onderbouwing.
Mensen, wat een non-discussie is dit zeg. Riny, je reageert niet op inhoudelijke argumenten, maar gooit met allerlei theorieën om aan te geven dat ‘reguliere’ wetenschap niet betrouwbaar is. Blabla. Ik heb in mijn 1e jaar scheikunde een studiegenoot gehad die wilde bewijzen dat homeopathie werkte aan de hand van scheikunde. Is hem niet gelukt.
Dus Riny: reageer inhoudelijk op de argumenten van de scheikundigen die hierboven hebben gereageerd of ga ergens anders heen met dat bord voor je hoofd.
Eerst een punt naar iedereen die zojuist zegt ‘ik stop met deze discussie.’ Wel een beetje flauw hoor, om je op deze manier af te sluiten. Dat je nou niet meer verder doet in de discussie vind ik natuurlijk helemaal okay, ook als je anderen ervan beschuldigd dat ze niet prettig discussiëren, maar om je nou helemaal af te sluiten vind ik wat slapjes. Maar ik begrijp het gevoel en ik ben er ook niet zeker van dat ik dit zeg.
Maar goed, inhoudelijk Riny: Denk je dat het uitmaakt waar ik m’n informatie vandaan haal? Of het nou een bevriende homeopatische arts is, het prohomeopathie-boek “Dit water denkt aan een drol — en andere opgeloste verhalen”, een willekeurige website zoals die van jou, of zelfs Wikipedia. Je zal toch zeggen dat het onzin is. Maar dat maakt niet uit, want ik vind ook dat het onzin is.
Ik begrijp niet hoe ik niet David Agus aanval zonder onderbouwing. Ik doe toch een (erg) kleine poging hier. Het is trouwens ook wel erg veel werk om al zijn beweringen te weerleggen [1]. En ik ben niet, zoals jij, met pensioen.
Dat brengt me op m’n laatste punt: ik wil graag wat meer over je weten, behalve dat je rondom Groningen woont, erg actief bent op Internet, je tussen 1960 en 1964 de Christelijke MAVO van hebt gedaan, maar uiteindelijk toch tussen 1975 en 1980 wijsbegeerte aan de RUG hebt gedaan. Je zegt dat je met pensioen bent en dat je door persoonlijke omstandigheden je in je eigen tijd bent gaan verdiepen in homeopathie. Daardoor heb je een grote hoeveelheid aanwijzingen gevonden die je doen geloven dat de huidige medische wetenschap niet okay is.
Nu kan iedereen over ons lezen wie wij zijn: ik ben nu al bijna vijf jaar bezig me te laten scholen tot fysisch chemicus en op het moment bouw ik, zoals jij dat zou noemen, een high-tech dynamische lichtverstrooiier. Met dat apparaat kijk ik naar kleine clusters in water [2]. Al eerder heb ik spectroscopie gedaan met een ander high-tech apparaat om te kijken naar ook kleine bolletjes in oplossing (zogenaamde quantum dots). Omdat de resolutie van beide apparaten goed genoeg is om jouw verhaal over het geheugen van water te kunnen verifiëren, kan ik je verzekeren: ik heb nog nooit een fysisch chemicus, of een biologisch fysicus, over het geheugen van water of waterclusters gehoord.
—
1. Dit argument is natuurlijk een autoriteitsargument.
2. Voor de duidelijkheid: we hebben het niet over clustervorming door kristallisatie/stollen van water.
1. Aldo, jij zegt dit:
“Wat betreft de TED-talk: vieze leugenachtige onzin. In de 23 minuten dat die presentatie duurt, kan ik alleen al over de eerste twee minuten pagina’s vol schrijven over hoe fout die meneer is.”
Tja, dat moet ik dan maar geloven.
Eerlijk gezegd, ik twijfel daar heel sterk aan.
Het enige dat daarna volgt is kritiek op het aantal kankerdoden.
Ik denk dat hij eerlijker statistieken heeft.
Want de statistieken gaan normaal gesproken maar tot 5-jaars overleving. Alles wat daarna gebeurt, telt niet mee.
2. Over wat jij in je stukje zegt over hom. en bact/virussen en “state of mind”: dat klopt niet.
Ik vroeg me dus af waar je die info vandaan had.
Heb je niet op gereageerd, nou ja, als je ook een drollenboek leest om iets van hom. aan de weet te komen, tja…
Ik ken die grap trouwens, net als die van het bier, water vd oceaan, enz.
3. Je hebt nog nooit een wetenschapper gehoord over clusters en geheugen.
Tot nu toe dan, ik heb je de links gegeven vd wetenschappers die dat wel zeggen cq aantonen.
4 Overigens, je hebt Schoolbank niet helemaal goed gelezen.
(De Mavo heettte toen Mulo trouwens.)
Je hebt het Groninger Avond College (atheneum) overgeslagen.
Die werd destijds massaal bezocht door mensen zoals ik, tweedekansers genoemd, die eerst Mulo deden, en op volwassen leeftijd naast hun werk nog het Atheneum erbij deden.
Nou Aldo, dat klinkt als een uitdaging voor je om een stuk over Agus’ presentatie te schrijven 😉
Het autoriteitsargument blijft altijd subjectief: wanneer neem je aan dat iemand genoeg verstand heeft van een onderwerp om die persoon op zijn/haar woord te geloven? Kunnen we lang of kort over praten, maar dat is discussiëren over discussiëren … niet wat we hier zouden moeten doen.
Overigens, Riny, het bier in de oceaanverhaal ken ik ook, maar ik snap niet waarom het grappig is. Dat is ‘gewoon’ wiskunde (en een beetje scheikunde).
Is dit niet een leuk onderzoekje voor scheikundejongens?
New insights into high homeopathic dilutions
A team of researchers at the Indian Institute of Technology (IIT), Bombay, have demonstrated the presence of physical entities in extremely high homeopathic dilutions, in the form of nanoparticles of the starting materials and their aggregates.
Homeopathy is controversial because medicines in high potencies such as 30c and 200c involve huge dilution factors which are many orders of magnitude greater than Avogadro’s number, so that theoretically there should be no measurable remnants of the starting materials. No hypothesis which predicts the retention of properties of starting materials has been proposed nor has any physical entity been shown to exist in these high potency medicines.
Using market samples of metal-derived medicines from reputable manufacturers, the researchers have demonstrated for the first time by Transmission Electron Microscopy (TEM), electron diffraction and chemical analysis by Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectroscopy (ICP-AES), the presence of physical entities in these extreme dilutions, in the form of nanoparticles of the starting metals and their aggregates.
The confirmed presence of nanoparticles challenges current thinking about the role of dilution in homeopathic medicines. Concrete evidence of the presence of particles as found by this team could help take the research in homeopathy a step forward in understanding these potentised medicines and also help to positively change the perception of the scientific community towards this mode of treatment.
Referentie naar volledige onderzoek hier:
http://www.homeopathyeurope.org/news-and-press/news/new-insights-into-high-homeopathic-dilutions
Hier de full-text:
Extreme homeopathic dilutions retain starting materials: A nanoparticulate perspective
http://www.katonics.com/uploads/2010%20-%20%20Paper%201%20-%20Extreme%20homeopathic%20dilutions%20retain%20starting%20%20materials-A%20nanoparticulate%20perspective.pdf
De link in mijn vorige bericht doet het de ene keer wel, de andere keer niet. Ik geloof dat je aan het begin vd link moet klikken, niet op een andere plek. Anders even kopieren en plakken.
Ik heb het van deze pagina, hier vind je plm. 95 full text onderzoeken, en een overzicht met verwijzing voor de rest:
http://knol.google.com/k/scientific-research-in-homeopathy
Aldo, waar het om gaat, in al die onderzoeken, is dat men verdunt op de homeopatische manier, namelijk door stapsgewijs schudden (of verwrijven) en verdunnen.
(Vroeger gebeurde dat met de hand, tegenwoordig heeft men daar machines voor, zie bijv. de site van VSM, daar staat als ik me niet vergis een video.)
Dat kun je ook op mijn website lezen: het trapsgewijs verdunnen via schudden is essentieel.
Riny, bedankt voor het aanhalen van dat paper over nanodeeltjes. Daar worden in ieder geval termen gebruikt waar ik iets mee kan 🙂
Zonder er nu heel uitgebreid op in te gaan (geen tijd helaas), heb ik al wel één kritische gedachte: de onderzoekers kopen de homeopathische medicijnen ervan uitgaande dat die 30c en 200c verdund zijn. Ze controleren niet of er daadwerkelijk 60 keer 10x en 400 keer 10x verdund is in de fabriek waar ze dat spul maken. Ze maken ook geen eigen ‘referentiemedicijn’ door zelf het productieproces na te bootsen. Dat lijkt mij een flinke tekortkoming bij dit onderzoek, want daarmee sluit je het idee van ‘marketing’ niet uit. (maw. het bedrijf zegt net iets anders dan wat ze eigenlijk doen).
Later misschien meer…
Aldo, dit nog even voor je opgezocht.
Van professor Martin Chaplin die ik hier eerder heb genoemd.
Hier table of contents:
http://www.lsbu.ac.uk/water/index2.html
Met o.a.:
Geheugen van water, Homeopathie, Clusters, enz.
Ik ben zelf ook scheikunde student, zoals de meeste mensen die hier reageren. Ik ben sinds zeer recent overtuigd van homeopathie, ik denk dat de rest nog niet heeft gezien!
Haha, zeer overtuigend!
Roel, 9 mei 17.46
Ja, daar zou je op zich gelijk aan kunnen hebben.
Dan zou je de full-text moeten lezen en/of contact moeten opnemen met de onderzoekers.
Overigens is er meer onderzoek ivm sterke verdunningen en nanodeeltjes.
Ik weet niet uit mijn hoofd welke.
Maar o.a. op de website vd girigroup staan er wel meer.
(Link op mijn website, te vinden door op mijn naam te klikken boven deze reactie, en dan pag. Hom-Wetsch.)
Probeer nog een paar meer slimme vraagjes te bedenken, en stuur ze een mail (en dit bedoel ik niet cynisch..).
Die grap met de oceaan, dat is scheikunde.
Jazeker, maar de procedure vh schudden/verdunnen is essentieel.
Maar dat laatste kan ik ook niet uitleggen, daarvoor moet je bij die wetenschappers zijn die er verstand van hebben.
Ik zag dat Chaplin in zijn Table of Contents ook nog een Sitemap had staan, de onderwerpen uitgesplitst, ga er maar aanstaan:
http://www.lsbu.ac.uk/water/sitemap.html
Voor de rest: bedankt iedereen voor de aandacht en de bijdragen.
Als er nog reacties voor mij zijn, laat even weten via mijn mail, zie mijn site.
Je kunt een heel buisje bv MK in 1 keer opeten, alleen beveel ik ’t je ten sterkste af!! 1 korreltje kan ook! Je moest eens weten wat wetenschappelijk aantoonbaar ‘niet’ bewezen is en toch waar is.