Twee TED-praatjes over energiegebruik

Veel mensen hebben het altijd maar over “energieverbruik” alsof het weggegooid wordt, maar dat is onzin. Het moet natuurlijk zijn “energiegebruik” omdat we die energie omzetten in (onder andere) nuttige processen. Nu zie ik mezelf niet als enorm geitenwollesokkentype, maar ik ben het er wel mee eens dat we nu wel erg veel energie verbruiken. Mijn standpunt blijft dat we óf meer en efficiënter energie moeten opwekken óf we moeten minder gaan gebruiken. Met “óf” bedoel ik de wiskundige “of” die “en/of” betekent.

Het eerste TED-praatje gaat over wat er zal gebeuren als we dat niet doen. David Keith is een klimaatwetenschapper en afgezien van dat ik het niet altijd met zijn strategieën eens ben, is hij wel heel eerlijk (“…this hasn’t been peer reviewed yet…”) en creatief.

Het tweede praatje, door Juan Enriquez, gaat over wat nou ‘bio-energie’ is. Bio-energie is geen ethanol, het is niet de opwarming van de aarde, maar het is olie, aardgas of steenkool. Ik geef toe dat deze meneer een stuk monotoner is en soms (eigenlijk de hele tijd) wel erg kort door de bocht gaat, maar hij heeft zeker wel interessante standpunten. Al ben ik het niet eens met zijn opmerking “We moeten fossiele brandstoffen gaan zien als biologische energie, in plaats van chemische energie of engineering-energie” omdat ik niet zulke dingen ken als biologische energie of engineering-energie. Natuurlijk is deze meneer een hele cynische en zijn manier van denken is sterk commercieel en biologisch, maar toch is het interessant om eens naar zijn standpunt te luisteren.

Mathematica

Er zijn een aantal computerprogramma’s waar ik extreem blij van word. Soms zijn dit programma’s waar geen equivalent van bestaat, soms gênant veel uitgebreider dan die van de concurrent. Je voelt aan alles dat er tijd en energie in is gestoken, dat het veel gebruikt wordt en dat er veel mensen verliefd op zijn. Een van die programma’s is Mathematica. Alleen de naam al is mooi en eenvoudig.

In 1988 kwam de eerste versie uit van Mathematica en twee weken geleden versie 8. Dit is direct al het eerste dat diep respect af dwingt: 28 jaar in de computerwereld overleven, is enorm. Mathematica is bedacht en gemaakt door Stephen Wolfram. Hij schreef zijn eerste wetenschappelijke artikel toen hij 15 was, heeft theoretische fysica gestudeerd en is nu een gerespecteerde wetenschapper. Zijn programma wordt in enorm veel velden gebruikt, zo ook in de scheikunde. Als ik iets simpels moet programmeren, pak ik meestal Mathematica erbij. Het leuke is dat er meer dan 3000 functies beschikbaar zijn, zodat je niet precies uit hoeft te schrijven wat je eigenlijk wil. 1+1 geeft 2 en Integrate[2,x] geeft 2x. Normaal is het programmeren van een integraal uitrekenen niet zo simpel, dus scheelt dit veel tijd. Twee nadelen van Mathematica zijn de prijs (€150 voor studenten; €295 voor privégebruik) en het formele taalgebruik (wat je schrijft is wat je krijgt).

Een jaar geleden schreef ik al over Wolfram|Alpha. Dit is een project dat uit Mathematica komt en waarbij feiten beschikbaar worden gemaakt voor iedereen. In tegenstelling tot Wikipedia is alle data betrouwbaar en kun je als student of wetenschapper hiernaar refereren als bron. Omdat Wolfram|Alpha gebouwd is op Mathematica, zou de gebruiker formeel taalgebruik moeten invoeren om exacte antwoorden te krijgen, maar omdat er zoveel mensen natuurlijke talen gebruiken (“how long is the emipire state building”) krijgen linguïsten een enorme set aan data. Er kan onderzocht worden hoe mensen het liefst vragen stellen aan een computer waardoor Wolfram|Alpha weer verbeterd kan worden.

Dit jaar gaf Stephen Wolfram een praatje op TED. Daar vertelt hij in 20 minuten over zijn zoektocht om kennis berekenbaar te maken. Hij vertelt over hoe hij begon met Mathematica en “A New Kind of Science”, en uitkwam op Wolfram|Alpha. Hij spreekt ook over wat berekenbare kennis nou betekent voor de wetenschap en hoe hij eerst dacht dat hij een heel stel hersenen zou moeten simuleren om dit te bereiken. Tot slot vraagt hij zich hardop af hoe de wetenschap de absolute natuurwetten kan achterhalen en of dat überhaubt wel lukt met een computersysteem als deze. Het praatje is in 20 talen ondertiteld, maar pas op, het is van een hoog intellectueel niveau.

Een hemel voor documentaire-liefhebbers

Bij tijd en wijle surf ik met mijn bladeraar naar een aangename stek op het Internet: TED. Daar worden fantastische praatjes verzameld die tussen de 2 minuten en 2 uur duren. Er gaat genoeg geld om in het organiseren van dit soort lezingen en de opnames zijn vrij te bekijken en te distribueren. En dat doen we dan ook graag als er wat moois tussen zit.

Nu struikelde ik net op een soortgelijk initiatief: Documentary Heaven. De hemel voor alle documentaire-liefhebbers. Sinds juli 2009 hebben de makers zich maar één doel gesteld: interwebbers vermaken met documentaires. Tot nu toe zijn er al meer dan 1250 video’s. Helaas zijn de meeste in een verschrikkelijke kwaliteit, in het Engels, flash en met een beetje reclame, maar er zitten wel juweeltjes tussen. Ik denk dat veruit de beste die ertussen zit, “The Pleasure of Finding Things Out” is, over Richard Feynman.

Een aantal andere interessante documentaires omvatten, maar zijn niet gelimiteerd tot: “The Six Billion Dollar Experiment” over de LHC, “Absolute Zero” over de zoektocht naar het absolute nulpunt en “Hoffman’s Potion” over LSD en de chemicus Albert Hoffman. Have a nice friday.

Dank voor de tip Ionica

Kernfusie en het stoppen met verouderen

Vanmiddag zag ik een TED talk door de fysicus Steven Cowle. Hij pleit voor het versnellen van het onderzoek naar kernfusie. Omdat de energiebronnen die we nu gebruiken over een tijdje op zijn, moeten we gaan inzetten op zonne-energie (waaronder ook windenergie en waterkracht vallen), kernsplitsing en kernfusie. In deze TED talk legt hij simpel uit hoe en waarom.

Vorige week zag ik een TED talk door gerontoloog Aubrey de Grey. Een fantastisch praatje omdat alles in je schreeuwt dat hij niet gelijk heeft, maar je kan niet zeggen waarom. Hij zegt waarom hij ongelijk zou kúnnen hebben, maar geeft direct tegenargumenten. Waarover hij praat? Mensen moeten stoppen met ouder worden. Hij vertelt gelukkig ook wanneer we dat moeten doen.