Lesmateriaal – Pagina 13 – Scheikundejongens

Wisebits

De volgende radio commercial hoor ik al een week of wat:

Is het erg dat de panda uitsterft? Is 1+1 altijd 2? Waarom maakt liefde blind? Wisebits stellen vragen en roepen vragen op. Ze zetten je grijze massa in beweging. Iedere werk/schooldag is er een kort filmpje met een portie frisse wijsheid.

Wisebits zijn korte filmpjes (90 seconden maximaal) die iets wonderlijks uitleggen. Het is een initiatief van de RVU en bedoeld voor de bovenbouw van de middelbare school. Er zijn ook opdrachten en lesbrieven beschikbaar door vakdocenten. De onderwerpen van de Wisebits worden bedacht door publieksfilosoof (wat dat ook moge zijn) Bas Haring en zijn denktank. Op twitter kun je op elke Wisebits reageren en zo samen verder denken.

Verbeter de wereld met je profielwerkstuk

Ben je een scholier en heb je altijd al eens de wereld willen verbeteren? Dat kan, dankzij de Stichting Imagine Life Sciences. Zij verbinden onderzoek, onderwijs en ontwikkelingssamenwerking en ze organiseren elk jaar een scholierenwedstrijd. Wetenschappers komen met ideeën voor projectvoorstellen (met een bijbehorend ontwikkelingsland) en scholieren werken die uit in hun profielwerkstuk. Het beste voorstel wordt uiteindelijk door Imagine uitgevoerd in het betreffende land. Zo verbeteren ze niet alleen de wereld, maar brengen ze ook scholieren in aanraking met de levenswetenschappen.

De scholierenwedstrijd van dit jaar is op 5 oktober van start gegaan. Er zijn vijf onderwerpen in de Life Sciences gekozen die door scholieren in hun profielwerkstuk worden uitgewerkt. De onderwerpen van dit jaar zijn als volgt:

De biozak: een bioreactor waarin organische (afval)stromen worden omgezet in biogas;
Bio-noodwoningen: noodwoningen die in rampgebieden kunnen worden gemaakt van natuurlijke en herbruikbare materialen;
Afvalwaterbehandeling in goudmijnen Ghana: zoeken naar methoden om met lokale biologische materialen/planten de vervuiling van de goudmijnen (o.a. arsenicum, koper en cyanide) tegen te gaan;
Een waterkiosk als bedrijfje: met keramische filters water zuiveren en dit verkopen in lokale kiosken;
Drainagesysteem met een hoger rendement: in de landbouw gaat veel water verloren door het niet effectief irrigeren van landbouwgrond; betere drainage systemen kunnen helpen bij dit probleem.

Uiteindelijk selecteert een jury de beste voorstellen. De winnende scholieren zullen dan hun resultaten publiceren op een wetenschappelijk congres. Voorbeelden van winnende projecten zijn het maken van biodiesel met algen in Mozambique en het ontwerpen van biogasreactoren voor de energievoorziening van een school in Tanzania. Bekijk ook eens de onderwerpen en filmpjes van afgelopen jaar.

Wij vinden dit een erg mooi initiatief en zijn erg benieuwd naar de resultaten.

Profielwerkstukken

Omdat we zoveel bezoekers krijgen die geïnteresseerd zijn in profielwerkstukken, hebben we besloten om een profielwerkstuk (PWS) pagina in te richten. We hebben genoeg ervaring met middelbare scholieren die naar onze universiteit mailen om begeleiding te vragen voor hun PWS. Niet alleen krijgen we hele leuke ideeën, maar ook hele slechte ideeën. Zoveel, dat we bijna een webpagina vol zouden kunnen schrijven met PWS ideeën.

Dus, aan jullie de vraag: hebben jullie nog goeie ideeën voor een scheikunde PWS? Reageer hieronder, of vul het contactformulier in. Natuurlijk zijn we ook geïnteresseerd in (zowel goeie als slechte) ervaringen en slechte plannen.

De thema’s waarin wij alle onderwerpen willen indelen zijn als volgt:

Anorganische chemie
Biochemie
Fysische chemie
Katalyse
Organische chemie
Theoretische chemie

Ook willen we elk thema weer onderverdelen in 3 typen:

Analyse
Literatuurstudie
Synthese

Natuurlijk zijn er onderwerpen die niet samen gaan met bepaalde typen (een synthese gaat niet met theoretische chemie). Verder zijn dit natuurlijk de belangrijkste thema’s. Andere thema’s kunnen zijn: astrochemie, geschiedenis van de scheikunde en pharmacologie. Die gaan we (misschien) indelen in bovenstaande thema’s.

Dus, aan jullie de vraag: hebben jullie nog leuke ideeën? Laat het ons weten!

Retro chemistry

Of zoals een groep boosaardige wetenschappers zei: “Klooi niet met scheikundigen. Zij hebben water.”

Ik kwam deze h’uotskool vintage videootjes tegen in de krochten van ons Internet. Het eerste filmpje toont ons hoe we van water, ijs maken en de expansie gebruikt om ijzer te laten barsten. IJs van -4 graden Celsius neemt meer ruimte in dan ijs van 0 graden, wat weer meer ruimte inneemt dan water van 0 graden. Een ijsbom. Verder lezen Retro chemistry

Periodieke Scrabble (r)

Sinds jaar en dag ga ik naar een bepaald zomerkamp waar zich een flinke schare nerds verzameld. Op dat kamp ben ik tegenwoordig leiding en deze zomer speelden we onder andere een “record-kermis”. Elke leiding heeft een uitdaging en alle kinderen kunnen langs de leiding om een record te vestigen. De persoon met de meeste records na 2 uur spelen, wint. Wie kan er het langs een bal tussen z’n schouderbladen balanceren, noem zoveel mogelijk decimalen van pi in één minuut (op de goeie volgorde natuurlijk), schat zoveel mogelijk grote getallen (hoeveel liter water is er op aarde; noem de orde van grootte) en maak van de afkortingen in het periodiek systeem der elementen woorden.

Die laatste uitdaging was (natuurlijk) van mij. De regels waren dat elke afkorting maar één keer gebruikt mag worden, langere woorden leveren meer punten op dan korte en volzinnen bonuspunten. Owja, en de woorden moeten allemaal Nederlandse woorden zijn (volgens dezelfde regels als Scrabble). Het resultaat:

CoBRa, BON, TIn IS BrOOs, ScHAt, NiCoTiNe, HoEr, BiNaIr, RuSLaNd, SeKS, LaAg, BOs, KaAs, GeEsTeN MoGeN eErST PaReN pAs Na RuTh, CaNNaBiS, THC, TaBaK, AcNe, PoEs.

Hier zitten natuurlijk wel dubbele elementen in, omdat dit het resultaat is van 2 uur brainstormen. Ik was het meest onder de indruk van de woorden NiCoTiNe, BiNaIr, RuSLaNd en CaNNaBiS. Wel typisch dat deze woorden de langste zijn.

NB: Weten jullie nog andere Nederlandse of Engelse woorden? Wederom leveren volzinnen meer punten op.