Ben jij ook wel eens last minute op zoek naar stofeigenschappen van reactanten? Vind je Wikipedia ook niet betrouwbaar? Azmanam van de Chemistry Blog heeft een Wolfram|Alpha-widget geschreven voor chemici. Hij is vrij te gebruiken en door een Wolfram-account aan te maken, kun je hem zelfs aanpassen. Wij presenteren u met gepast respect:
Edit: Nu ook te gebruiken als Desktop Gadget voor Windows, of Dashboard widget voor Mac OS X. Klik.
Genoeg gal. Tijd voor leuke dingen. Er zitten een paar extreem interessante symposia aan te komen en daar ben ik erg opgewonden over. Er zullen verschrikkelijk leuke wetenschappers spreken en ik wil iedereen aandringen om te komen.
Mijn opleiding is geen klassieke, dus ik zal direct toegeven dat ik het woord “symposium” ooit gewoon in een woordenboek op moest zoeken. Als scheikundestudent weet ik dat het een dag is, waarop er wetenschappers iets komen vertellen over een wetenschappelijk thema. Op zo’n dag is er meestal een gratis lunch verkrijgbaar en achteraf gezellig dineren. In mijn woordenboek stond dat het woord “symposium” komt van het Griekse συμπίνειν: “samen drinken.” Ik denk dat dat de sfeer wel dekt.
Over twee weken organiseert de Utrechtse scheikunde-studentenvereniging “Proton” een mini-symposium over de geschiedenis van colloïden en nanomaterialen. Beiden soorten materialen hebben geen vaste definitie, maar voor het gemak geef ik jullie graag die van mij. Een geruststelling is dat dit wel de breedst-geaccepteerde definities zijn. Nanomaterialen zijn materialen die een eigenschap hebben die niet alleen afhangt van de chemische samenstelling, maar ook van hun grootte. Dit komt in de praktijk neer op deeltjes met één of meerdere dimensies tussen de 1–100 nm. Een colloïde is een deeltje dat Brownse beweging vertoont. Dat betekent dat het heen en weer gestoten wordt door de moleculen waarin het deeltje gedispergeerd is. Dit komt neer op deeltjes tussen de 1–1.000 nm. Genoeg definities; de details van het symposium:
Titel: minisymposium “From colloids to nanoparticles: Historical perspectives on a fascinating world”
Datum: maandag 14 februari 2011
Tijd: 9.30–17.00h
Locatie: Pieterskerkhof 19, Utrecht (De Pietershof)
Kosten: studenten €5, CHG-leden €10 en €15 voor overigen
Inschrijven: mail Proton
Elk jaar organiseren een aantal Nederlandse scheikunde-studentenverenigingen een dag vol lezingen: Het PAC symposium. Al sinds mijn eerste studiejaar heb ik het trouw bijgewoond en elk jaar zijn er wel één of twee lezingen bij die een diepe indruk achterlaten. Eerder luisterde ik al naar Jan Groenewold, Peter Liljeroth en Nobelprijswinnaar prof. Barry Sharpless. Zelfs Hans Sibbel kwam twee jaar geleden vertellen over het verschil tussen economen en chemici. Dit jaar is er ook weer een gegarandeerd hoogtepunt: “The Professor” uit de Periodic Table of Videos.
Titel: PAC-symposium “Curious?”
Datum: donderdag 3 maart 2011
Tijd: 8.30–-21.00h
Locatie: Leuvenlaan 19, Utrecht (Educatorium, De Uithof)
Kosten: leden €5, niet-leden €6 en €15 extra voor het diner
Inschrijven: hier
Enjoy.
Een nieuw jaar vol goede voornemens. Ons belangrijkste voornemen is om na vijf jaar studeren een Mastergraad te verdienen. Maar voordat het zover is, moet er nog een heleboel gebeuren. En daarna schijnen we aan de bak te moeten. Gelukkig duurt dat nog eventjes en kunnen we nu nog even lekker genieten van ons beschermde studentenbestaan.
Speaking of which: studenten studeren. De studie scheikunde, ben ik door de jaren heen achter gekomen, is niet een lullige studie. Het is er een die serieuze eisen stelt aan je zelfdiscipline en doorzettingsvermogen. Elk vak weer is een enorme berg werk en elk vak weer moeten er weer een of meerdere tentamens, verslagen of presentaties afgeleverd worden. Een blogger op een van mijn favoriete weblogs, Azmanam van de ChemistryBlog, geeft organische chemie op een universiteit in Amerika. Een aantal maanden geleden al, gaf hij een aantal tips van docenten, over hoe studenten zich beter op een vak kunnen voorbereiden. Maar wie luistert er nou naar de prof?
In december nam hij het afsluitende tentamen af van een organisch vak dat hij onderwees. Als bonusvraag op het tentamen, stelde hij het volgende: “Als je terug mocht gaan naar 25 augustus (de eerste dag van het vak) en je zou jezelf drie adviezen geven hoe je dit vak met veel succes af zou kunnen sluiten, wat zouden die drie adviezen dan zijn?” In de inleiding van de handleiding van het vak stond een hoofdstuk vol adviezen aan studenten. Maar blijkbaar had niemand die goed gelezen want veel van de adviezen van studenten kwamen overeen met de adviezen uit de studiehandleiding. Asmanam concludeert cynisch dat zo wel weer blijkt dat er toch niemand naar de prof luistert.
Hoe dan ook, Asmanam heeft de moeite genomen om alle adviezen uit te schrijven, te ordenen en op zijn blog te zetten. En omdat ik vind dat de adviezen fantastisch zijn en omdat studenten goed luisteren naar medestudenten, heb ik de moeite genomen om de meest relevante te vertalen. Van organische-chemiestudenten, voor (organische-chemie)studenten:
Over het boek:
- Lees het boek voor de les, zodat als er een probleem is, het duidelijk is of de stof moeilijk is, of dat het aan jou ligt dat je het niet snapt;
- Neem je eigen notities.
Over de les:
- Sla nooit de eerste les over;
- Val niet in slaap tijdens de les;
- Een kop koffie voor de les kan soms nodig zijn, vooral tijdens ‘uitdagende dagen na uitdagende nachten’. Blijf wakker voor (organische) chemie — je kan het je niet veroorloven om dit te missen;
- Stel vragen;
- Gebruik meerdere informatiebronnen: ga ook naar lessen van andere docenten, zoek online, etc.
Over de collegeaantekeningen:
- Herschrijf en organiseer je notities na de les (twee mensen gaven deze tip);
- Maak een reactie-notitieboekje;
- Kijk elke dag na de les je aantekeningen door;
- Gebruik voor notities geen pen. Er worden teveel correcties gemaakt. Tipp-Ex verspilt je tijd;
Over het studeren:
- Zoek de beste manier om vroeg in het semester te leren;
- Start vroeg met leren;
- Leer (op zijn minst een uur) elke dag (vier mensen schreven dit);
- Neem direct na de les je collegeaantekeningen door;
- Leer regelmatig tijdens het semester, niet alleen een week voor het tentamen;
- Raak niet achter, herhaal dagelijks;
- Raak nooit achter, studeer elke nacht;
- Vorm een studiegroepje;
- Ga naar werkcolleges en zoek een begeleider als nodig;
- Als je weet hoe het heet, ben je nog steeds geen expert. Studeer, studeer, studeer;
- Bestudeer behandeld materiaal tenminste eenmaal per week;
- Studeer. Dit is niet een makkie-college. Dit vergt arbeid;
- Je kan nooit, maar dan ook nooit, genoeg studeren. Nooit.
Over oefenopgaves:
- Maak ook echt je huiswerk;
- Maak alle opgaves die aangeraden worden door je docent/assistent. Doe alle opgaves meer dan eens;
- Verspreid het maken van opgaves over de week, in plaats van ze in een keer te maken;
- Herhaal notities en doe oefenopgaves vijf of zes keer per week. School is je werk, niet je hobby;
- Maak zoveel oefenopgaves als je kan;
- Maak opgaves/oefen reacties elke nacht (ongeacht hoeveel huiswerk je hebt voor andere vakken);
- Als je de stof beheerst: vraag naar meer oefenmateriaal;
- Practice problems make perfect;
- Oefen, oefen, oefen (vier mensen schreven dit);
- Oefen nog veel meer.
Over mechanismen en reacties:
- Nucleofielen vallen electrofielen aan;
- Onthoud dat de stroom van electronen belangrijk is;
- Oefen zoveel mechanismen als mogelijk is;
- Begrijpen hoe en waarom een mechanisme werkt is beter dan ze gewoon uit je hoofd te leren;
- Het betekent niet dat je iets kan toepassen (een mechanisme bijv.), als je weet hoe het werkt;
- Als je een mechanisme kan, betekent dat niet dat je hem snel genoeg kan voor tijdens het tentamen. Oefen net zolang totdat je ze snel kan. Een tentamen duurt niet lang;
- Leer reactie reagentia en hoe ze vormen (bijv. syn/anti). Beheers ze goed voor het examen;
- Let op single bond rotations en hoe ze de stereochemie veranderen (bijv. identieke of meso-samenstellingen);
- Als je stereochemie doet: neem je tijd en doe het goed;
- Onthoud “De Zes Waarheden van de Organische Chemie” totdat ze terugkomen in je dromen;
- Gebruik “De Waarheden” voor de examens.
Over werkcolleges/huiswerkbegeleiding:
- Ga naar de werkcolleges (vaak) (vijf mensen schreven dit);
- Gebruik werkcolleges beter;
- Plan vooruit zodat je tijd hebt om naar de werkcolleges te gaan;
- Ga elke week naar de assistent/docent, of elke keer als je iets niet volledig begrijpt;
- Praat met de prof. Ze zijn er om jou te helpen;
- Als je bang bent om vragen te stellen, of individuele hulp te krijgen van je prof, zul je nooit wat leren.
Algemeen:
- Ga een andere opleiding doen… grapje;
- Verwacht dat je een heleboel tijd moet steken in dit vak. Het is niet moeilijk, alleen tijdrovend;
- Werk vooruit en blijf niet “bij’.
- Voorspel wat toekomstige toepassingen zijn van wat je leert;
- Vermijdt stress voor een examen;
- Gebruik je molecuulbouwdoos;
- Blijf niet vast zitten in het verzinnen van hoe je bepaalde dingen kan doen — bekijk het bredere geheel;
- Alles werkt cumulatief — als je dingen mist tijdens een test, ga dan terug en repareer het, of je bent later de sjaak.
Als jullie (vooral middelbare scholieren, studenten, maar ook docenten) hier nog opmerkingen of aanvullingen in hebben, lees ik die graag in de commentaren hieronder. De originele post van Azmanam kun je hier lezen.
Van mijn ouders leerde ik dat er maar twee manieren zijn om rijk te worden: meer geld verdienen, of minder uitgeven. Dit lijkt een open deur, maar denk er eens een momentje over na.
Omdat voor sommigen straks de kerstvakantie begint — en omdat de Scheikundejongens zich even met andere dingen bezig moeten houden — wil ik jullie graag een boek aanraden: “Sustainable Energy — Without the Hot Air” door David MacKay. Prof. MacKay heeft de leerstoel natuurfilosofie van het departement natuurkunde aan de universiteit van Cambridge, is adviseur voor de Britse overheid over klimaatveranderingen en heeft een Erdosgetal van 2.
Terug naar rijk worden. Het boek van prof. MacKay is er eentje precies in de stijl als mijn argument tegen snel autorijden. Geen moeilijk gedoe met allemaal gevoelens of koffiedik kijken. Gewoon begrijpelijke getallen, een sommetje hier, een grafiekje daar en duidelijke conclusies. Helaas is het boek in het Engels (en vertaald in nog wat niet-Nederlandse talen), maar wel in simpel Engels. Het is niet alleen simpel omdat hij niet veel moeilijke woorden gebruikt, maar omdat de concepten en discussies die hij uitlegt van een eenvoudig niveau zijn. Zo eenvoudig als de lering van mijn ouders: je kan maar op twee manieren besparen. Maak meer of verbruik minder.
Het boek is zowel fysiek te koop, als digitaal gratis te downloaden (legaal). Kopen kun je hem bij Bol.com of Amazon, downloaden hier in pdf en hier in epub, Kindle en mobi. Een interessante presentatie door prof. MacKay is hier te bekijken.
Het nieuwe kabinet heeft een heleboel nieuwe plannen. Als student ben ik het natuurlijk niet eens met de meeste plannen die te maken hebben met onderwijs en als onderzoeker ben ik het niet eens met een aantal van de investeringsplannen. Al die ideeën hebben voors en tegens en daar zou ik ellenlange artikelen over kunnen schrijven. Iedereen zou z’n ongezouten mening kunnen geven en met opgeheven kin zouden we uitgepraat raken.
Nu is er een discussie waar we erg kort over kunnen zijn, die ik graag even wil behandelen. Een simpele ja/nee-kwestie. Moeten we dit doen, of niet. Er wordt ook erg kort gesproken over deze kwestie, maar helaas komt de tegenpartij op een andere uitkomst dan ik. En een erg domme uitkomst ook. Ik zal het jullie uitleggen. De stelling:
Is het een goed idee om de maximum snelheid op bepaalde autosnelwegen te verhogen van 120 km/h naar 130 km/h?
Natuurlijk is het lekker om wat harder op het gaspedaal te kunnen drukken, maar getallen liegen niet, dus we doen een sommetje. Meestal zitten we in de auto om ergens te komen, dus de eerste vraag die we onszelf stellen is de volgende:
Hoeveel sneller is het als een auto van Groningen naar Weert rijdt (~300 km) en in plaats van de volle afstand 120 km/h, 130 km/h rijdt?
Dan is er nog een tweede vraag die wij onszelf moeten stellen. We geven om het milieu, dus is de volgende deelvraag:
Hoeveel meer brandstof verbruikt een auto die van Groningen naar Weert rijdt (nog steeds ~300 km) en in plaats van de volle afstand 120 km/h, 130 km/h rijdt?
Beiden niet zo lastig uit te rekenen, toch? Als je het leuk vindt (en dat doe je), stop hier met lezen en reken het zelf eerst even uit. Of als je geen pen en papier bij de hand hebt, doe een snelle berekening of gok uit je hoofd.
(300 km) / (120 km/h) = 2,5 h
(300 km) / (130 km/h) = 2,31 h
2,5 h - 2,31 h = 12 minuten
Als je het héle stuk 130 km/h zou rijden, ben je 12 minuten sneller.
Dan het brandstofverbruik. Eerst dit: 1 L brandstof is direct om te rekenen tot ~2,5 kg CO2, dus brandstofverbruik uitdrukken in liter of gram CO2 komt op hetzelfde neer. De belangrijkste bijdrage aan snelheidsafhankelijk verbruik zit ‘m in de luchtweerstand. De luchtweerstand schaalt met het kwadraat van de rijsnelheid — het motorvermogen is het product van de uitgeoefende kracht en de rijsnelheid en schaalt dus met de derde macht van de rijsnelheid. Dat betekent dat als een auto x keer zo hard zou rijden, hij x2 keer zoveel arbeid moet verrichten. Lang verhaal kort:
[(130 km/h) / (120 km/h)]2 = 1,174
Dat betekent dat een auto die 130 km/h rijdt, 17 % méér brandstof verbruikt dan eenzelfde auto die 120 km/h rijdt. Om dit in context te zetten: een auto kan 300 km met 130 km/h rijden, maar op dezelfde tank kan hij ruim 350 km rijden bij 120 km/h (van Groningen tot voorbij Brussel). Samengevat: om 7 % eerder op de plaats van bestemming aan te komen, verbruikt een auto 17 % meer brandstof.
Kortom, welke prutser heeft bedacht dat deze snelheidsverhoging een goed idee is? Mijn advies: afzetten en vervangen door een bèta.
Dank voor het na-rekenen Freddy