NanoYou met Stephen Fry

Het is alweer een tijdje geleden sinds ik een fatsoenlijk filmpje zag dat goed uitlegde wat nanotechnologie is. Deze is met Stephen Fry. Super dik! Goed voor docenten en leuk voor iedereen.

Mijn ochtendoverpijnzing: waarom zijn er zoveel filmpjes die panisch proberen uit te leggen wat nanotechnologie is, maar zo weinig die andere wetenschappen proberen uit te leggen? Organische chemie bijvoorbeeld? Of wat fysische chemie? Kwantummechanica-filmpjes ken ik wel, maar dan weer niks over kwantumchemie. Waarom is dit zo uit balans?

Chemie is Overal begint weblog

Misschien heb je wel eens gehoord van Chemie is Overal. Dit is een imagotraject dat wil laten zien wat chemie is, wat je ermee kunt en waarom het belangrijk is. Ze willen de chemie promoten door toegankelijkheid. Chemie is Overal is een initiatief van Regiegroep Chemie.

Het leukste onderdeel van Chemie is Overal — en waar we al eens eerder over schreven — is het spel Mijn Chemie. Door het beantwoorden van vragen, kun je atomen verzamelen, waartegen je producten kan fabriceren. Die producten zijn punten waard en daarmee kun je het spel winnen.

Naast het spel, besteedt Chemie is Overal ook aandacht aan onderwijs, onderzoek en carrière. Er wordt goed, kort en duidelijk uitgelegd waar chemie om draait, waarin onderzoek gedaan wordt en wat voor carrièremogelijkheden je dus hebt als chemicus. Drie voorbeelden waar kort over wordt gesproken zijn de analist, de veiligheidsadviseur en de assistent-plantmanager. Natuurlijk moet ik opmerken dat dit de chemie te kort doet, omdat er nog veel meer mogelijkheden zijn voor een professioneel chemicus.

Sinds februari heeft de Chemie is Overal-website een nieuw onderdeel dat vorige week werd aangekondigd: een weblog. De mannen achter de weblog brengen “grappige, inspirerende en leerzame actualiteiten die duidelijk maken dat chemie overal is.” De blog geeft hapklare brokjes chemie die laten zien wat chemie is. Of zoals ik iemand al positief hoorde opmerken: “Kennislink op fastfoodniveau.” Dit kunnen leuke opmerkelijkheden zijn, interessante features, maar ook Periodic Video’s en de Scheikundejongens worden geregeld aangehaald.

Sportief als we zijn, willen we — als medebewoners van de blogosphere — de mannen achter de Chemie is Overal weblog heel veel succes en plezier wensen.

Master the Universe

In het Universiteitsmuseum van de Universiteit Utrecht is tot en met 8 mei 2011 de tentoonstelling Master the Universe te zien. In deze tentoonstelling ga je mee op expeditie met Nobelprijswinnaar prof. Gerard ’t Hooft naar de wereld van het extreme. Je ontdekt fenomenen zoals supergeleiding en zwarte gaten en gaat op zoek naar “een theorie van alles.” Een theorie om de vier fundamentele natuurkrachten (elektromagnetische kracht, sterke kernkracht, zwakke kernkracht en zwaartekracht) te verenigen.

Aanstaande dinsdag- en donderdagavond (15 en 17 juni) is er een avondopenstelling van het Universiteitsmuseum, speciaal voor studenten en medewerkers van de faculteit betawetenschappen van de UU. Het museum is dan geopend van 17.00 tot 22.00 uur. Zoals gebruikelijk is de toegang tot het museum ook dan gratis voor studenten en medewerkers van de UU.

Voor alle andere geïnteresseerden is het museum elke dag geopend van 11 tot 17. Toegang tot het museum kost je € 7,- als je 18 jaar of ouder bent. Voor meer toegangsprijzen kijk je hier. Het museum is gevestigd aan de Lange Nieuwstraat 106 in Utrecht. Er is ook een routebeschrijving.

Ideetje voor het IYC2011

We schreven al eerder over de aankondiging van het Internationale Jaar van de Chemie (IYC) in 2011. Wij riepen op tot een feestje. Twee weken later is de KNCV erg benieuwd naar uw inbreng. Ze verlangden een idee van een half A4, voor eind mei. De haalbaarheid willen ze graag overleggen met U.

Eigenwijs als we zijn, trekken we ons hier niks van aan. Een open verzoek naar jullie allemaal: ons idee.

Schilderij van Ilya Repin en shop door Christopher

Het ultieme toonbeeld van de scheikunde is natuurlijk het periodiek systeem der elementen. Iedereen weet dat de Russische natuur- en scheikundige Dmitri Mendeleev de vormgever van dit fantastische overzicht is. Maar wat niet iedereen weet, is het onderwerp van zijn promotieonderzoek. Ook die goeie ouwe Mendeleev is ooit doctor geworden.

Op 4 februari 1865 sprak hij een rede uit waarna hij werd gepromoveerd tot doctor in de (natuur)wetenschappen. De titel van de rede: “Рассуждение о соединении спирта с водой” (“Verhandeling over de Combinaties van Water met Alcohol”). Conclusie? Als vodka minder dan 38% alcohol bevat, smaakt het waterig; meer dan 38% geeft een branderige smaak. Hoe hij hierachter is gekomen? Het eigenvolume van watermoleculen en ethanolmoleculen, in combinatie met de hoeveelheid ethanolmoleculen die om een watermolecuul passen. Super dik!

Mijn idee is om op vrijdag 4 februari 2011 een feestje te bouwen ter ere van de geweldige Dmitri Mendeleev. We komen samen op een nog nader te bepalen locatie en zullen daar een ode brengen aan al het goede dat de chemie ons voortbracht. De gaafste experimenten zullen gedemonstreerd worden; optredens van bands als The Chemical Brothers en We Are Scientists; lezingen over de overgang van alchemie naar scheikunde; misschien een lezing van prof. dr. Martyn Poliakoff (uit Periodic Videos); een periodieke collectie der elementen; ijsjes maken met vloeibaar stikstof; en natuurlijk is er naderhand een borrel. Wat vinden jullie?

Met dank aan Andrei voor het vertalen van datum en titel van het proefschrift

Afslanken door bijwerkingen?

Geneesmiddelenfabrikant GlaxoSmithKline (GSK) heeft al enkele jaren de vrij-verkrijgbare afslankpil alli op de markt. Hoewel ik er tot een paar dagen terug nog nooit van had gehoord, blijkt het erg populair te zijn in de VS. Het middel werkt doordat het de omzetting van triglycerides in vrije vetzuren blokkeert. Je lichaam kan triglycerides niet opnemen — logisch dat je dan afvalt. Maar omdat het vet niet wordt opgenomen, komt het via de natuurlijke route weer naar buiten, wat nare bijwerkingen tot gevolg heeft.

Schreef ik bijwerkingen? GSK noemt het voedingsgerelateerde neveneffecten. De blog van Angry Aussie verwoordt onze mening goed:

A simplified medical description of the drug is that it’s a fat blocker. It stops your body from absorbing some of the fat in your diet. It doesn’t burn calories. But fat that would have otherwise been absorbed by your body… isn’t. Because fat contains calories less calories will go into your body.

But here’s the most important thing the drug does: it makes you shit oil. Worse, it makes you shit your pants. With oil. This is not the ravings of some fringe conspiracy group, this is what the company tells you itself on its website. Buy our drug if you want to lose weight. Oh, by the way, you’ll end up shitting your pants.

Neat, huh? No wonder it’s selling so well. That large sector of the public that enjoy having their pants filled with liquefied shit has been seriously under-catered to up until now.

Om de bijwerkingen te verminderen, raadt GSK de gebruiker aan om minder vetrijk voedsel te eten. Als je dat doet, krijg je inderdaad minder calorieën binnen. Maar als je minder vetrijk voedsel eet en dit middel níet gebruikt, val je toch ook af? Ik begrijp het niet meer.

Ik vind het belachelijk dat dit geneesmiddel zonder recept te verkrijgen is. Dit middel stimuleert mensen niet om de oorzaak van hun overconsumptie van calorieën aan te pakken, maar alleen het zichtbare effect. Het zet mensen ook niet aan tot het (permanent) verbeteren van hun leefwijze door te kiezen voor gezondere voeding en meer beweging.

Het zaakje stinkt en niet alleen in figuurlijke zin. Lees het hele verhaal op Angry Aussie en blijf ver van dit soort producten vandaan. Bekijk ook eens de bijsluiter.

Bedankt voor de tip, Willem