Altijd een periodiek systeem bij de hand

Als rasechte scheikundige kun je niet met een gerust hart de deur uitstappen zonder een periodiek systeem bij je te hebben. Zo heb ik al vrij vlot, nadat ik scheikunde ging studeren, een periodiek systeem voorin mijn map met collegeaantekeningen gestopt. Maar die map heb ik lang niet altijd (meer) bij me. Mijn iPod touch heb ik juist wél altijd bij me, dus een periodiek systeem in de vorm van een iPhone/iPod touch-app leek mij wel handig. (Voor een iPhone ben ik natuurlijk te arm.)

Lange tijd kon ik geen app vinden die aan mijn wensen voldeed, zoals het kunnen weergeven van elektronenconfiguraties en werkzaam zijn zonder internetverbinding. En dat allemaal zo gratis mogelijk. The Elements van Theodore Grey is weliswaar erg mooi, maar alleen beschikbaar voor de iPad en iPhone 4 en niet erg goedkoop.

Recentelijk kwam ik een app tegen van het chemiebedrijf Merck (de Duitse Merck wel te verstaan, niet de Amerikaanse van de bekende Merck Index), die doet wat ik wil en is bovenal helemaal gratis. Het gaat hier om PSE HD, wat natuurlijk staat voor Periodic System of the Elements.

Wanneer je PSE HD opstart, verschijnt er een groot periodiek systeem. Druk je op een element, dan verschijnt er een popupje met meer informatie. Vanuit hier kun je ook doorklikken naar lijstjes met bijvoorbeeld smelt- en kookpunt, dichtheid, oxidatietoestanden, elektronenconfiguratie en atoomstraal. Van veel elementen kun je bovendien een plaatje te zien krijgen en staat er informatie over de ontdekker bij. Merck is een commercieel bedrijf, dus geven ze ook een linkje naar “Products for analytical testing.” Tja, het geld moet ergens vandaan komen natuurlijk.

Als je op het Merck-logo linksboven drukt, verschijnt er een lijst met extra opties. Sommige opties zijn een beetje cryptisch omschreven. Met “Search” kun je alleen op naam zoeken, terwijl het knopje “Classification” je juist laat zoeken op eigenschappen zoals toestand bij kamertemperatuur of classificatie (alkalimetaal, overgangsmetaal, etc). En gek genoeg laat het knopje “State at room temperature” je juist overzichtelijk zien wat de aggregatietoestand van alle elementen is bij een willekeurig te kiezen temperatuur.

Met het knopje "State at room temperature" kun je de aggregatietoestanden van alle elementen bij een willekeurige temperatuur te zien krijgen.

Een andere handige feature vind je bij “Property ranking.” Dit geeft je een overzichtelijke tabel met allerlei eigenschappen van de elementen. Je kunt uiteraard sorteren op een willekeurige kolom, dus als je bent vergeten welk element de hoogste dichtheid heeft, dan is dat met deze tabel zo te vinden.

Samengevat, PSE HD is een mooie en handige app. Hoewel hij een paar eigenaardigheden heeft, mogen we voor de prijs (gratis) zeker niet klagen. PSE HD is verkrijgbaar in de App Store en werkt op de iPhone, iPod touch én iPad. En voor iedereen zonder iShizzle is er ook een online versie.

Update: PSE HD is deze week in de App Store uitgeroepen tot iPhone app van de week!

Scheikunde op je iPad

Afgelopen zaterdag kwam in Amerika de iPad uit. De Scheikundejongens houden wel van hippe gadgets, maar alleen als ze er ook echt iets mee kunnen. Apple maakt wel meer mooi spul, dus de Scheikundejongens waren één en al oor toen ome Steve ons dit nieuwe speeltje aansmeerde.

Wat de iPad is? Ik ga hier geen uitgebreid overzicht geven van alle functies en voor- en nadelen waarover ik afgelopen weken heb gelezen. De programma’s die je op de iPad gebruikt heten ‘apps’ (van application). De belangrijkste apps voor de gemiddelde gebruiker zijn een fatsoenlijke browser (standaard Safari, maar ik hoop nog altijd op een goeie Opera versie) en een aangepaste versie van iWork (de Office suite van Apple). Maar wat wil de rechtgeaarde scheikundige? Hier een overzichtje van mijn hoogtepunten.

Wikipedia

Ik heb hier al eens wat verteld over hoe je deze encyclopedie moet gebruiken: vertrouw vooral de Engelse wiki en dan wel de bèta-gerelateerde onderwerpen. Natuurlijk werkt Wikipedia gewoon in de browser van de iPad, maar omdat de producten van Apple vaak ook draaien om esthetiek, hebben wat programmeurs zich extra uitgesloofd.

Articles kost €0,79 en levert volgens mij vooral om de mooiigheid. Het ziet er aardig uit, heeft een handige geschiedenisoptie en kent een ‘verras mij’-optie. Heel veel meer is het niet. Maar goed, wat verwacht je dan? Een encyclopedie is een encyclopedie.

Wikipanion is gratis en kan net zoveel als Articles. Het is en blijft advertentie-vrij, wat een voordeel is bij een gratis programma. Een interessante optie is het verstoppen van talen waarin je toch niet geïnteresseerd bent. Als je dus zoekt in het Nederlands en Engels is dit een hele fijne optie.

iWiki kost €1,59 en ziet er wat mij betreft het mooist uit. Deze app geeft je de mogelijkheid om artikelen op te slaan voor het geval je ze eens wil lezen als je geen internetverbinding hebt. Verder ontstijgen de features van de Wikipedia getoond in de browser niet.

Wolfram|Alpha

Al eerder schreef ik eens iets over Wolfram|Alpha. De ‘computational knowledge engine’ is geen vervanger van Google’s zoekfunctie, maar meer een online versie van het fantastische Mathematica.

Toen Wolfram voor het eerst een iPhone-geoptimaliseerde versie uitbracht van Wolfram|Alpha, prijsten ze de app $40. Iedereen lachtte en niemand kocht het, omdat de gemiddelde app niet meer dan een paar euro kost. Nu, met het uitkomen van een iPad versie, is de prijs gezakt naar €1,59 ($2).

Als je nu de versie voor de iPad koopt, krijg je daar de versie voor de iPod Touch/iPhone gratis bij, en visa versa. De iPad versie is niet een opgerekte versie van de kleine iPhone variant en de menubalk aan de linkerkant ziet er erg overzichtelijk uit.

Ook deze applicatie is via je browser te gebruiken, maar als waar Mathematica-fan zou ik deze app serieus overwegen. Als je niks anders doet dan rekenen, geen grafieken zoekt en de database van Wolfram|Alpha kan missen, kun je altijd nog terug vallen op PCalc Lite Calculator.

Het Periodieke Systeem der Elementen

De blogosphere staat er bol van. Het boek ‘The Elements: A Visual Exploration of Every Known Atom in the Universe’ van Theodore Grey (een van de oprichters van Wolfram) is uitgekomen voor de iPad (hardcover Bol.com of Amazon). En dat voor maar €10,99. Ofwel, niet te koop in de iBookstore, maar als app. Het is namelijk meer dan een boek.

Het is een visueel periodiek systeem der elementen met veel achtergrondinformatie. Er zit niet alleen een plug-in achter met Wolfram|Alpha maar de afbeeldingen van ieder element zijn ook fantastisch. Elke afbeelding kan, met een simpele beweging van de vinger, gedraaid worden. Heel fancy.

Ieder element wordt duidelijk uit de doeken gedaan door middel van een lap proza over verschijningsvormen, opvallende details en toepassingen. Zoals het een goed elektronisch boek betaamd, worden in de tekst links weergegeven naar andere elementen, zodat bladeren nog gemakkelijker is.

Meer informatie over deze app kun je vinden op de site van Touch Press (met preview) en Engelse reviews op Boing Boing en Wired|GeekDad. De making-of vind je hier.

Chemische formules

Chemistry Formulaes kost €0,79 en belooft veel informatie te geven over alles wat een chemicus zou willen weten. De app is een verzameling referentiekaarten.

De belangrijkste categorieën omvatten het periodiek systeem der elementen, namen van veelvoorkomende ionen, natuurconstanten, een chemisch verklarend woordenboek en massa’s veelvoorkomende chemische formules. Vergeet jij ook altijd de definitie van enthalpie? Nu nooit meer.

Ik ben erg benieuwd naar de app. Hij is ook voor de iPod Touch en de iPhone beschikbaar. Afgezien van dat de database die achter deze app zit erg uitgebreid lijkt, is er ook een optie die heet ‘Add new category’. Dit biedt volgens mij de mogelijkheid om zelf veel informatie toe te voegen. Je mag dus nooit meer ontevreden zijn over de beperkte hoeveelheid informatie die het programma meegeeft. Je kan altijd zelf meer toevoegen.

En dan nog wat: Mister Chemist

Voor iedereen die geen compleet boekwerk zoekt, maar een kort en bondig periodiek systeem der elementen, is Mister Chemist een goedkope optie. De app kost €1,59 en is duidelijk. Geen geklier eromheen, maar gewoon de meest gewilde data per element.

SJs.nl in je broekzak

De Scheikundejongens gaan met hun tijd mee. Een tijdje terug was daar ineens een twitteraccount en sinds vorige week kun je hartjes uitdelen aan de Scheikundejongens; zelfs als het geen valentijnsdag is. En vandaag introduceren we weer iets nieuws!

Als je een Android telefoon, BlackBerry, iPhone of iPod touch hebt, dan kun je de Scheikundejongens nu overal lezen. Bezoek je vanaf nu deze site met één van de genoemde apparaten, dan krijg je vanzelf een compacte versie te zien die geoptimaliseerd is voor mobiel gebruik en bediening met je vingers. Je kunt de site ook nog toevoegen aan je beginscherm, zodat je altijd een beetje van 2Sj op je iPhone hebt.

De meeste features die onze normale site heeft, vind je ook terug op de mobiele site. Je kunt berichten lezen en reacties lezen én plaatsen. Ook kun je berichten zoeken op tag en categorie. Daarnaast kun je inloggen met je account (als je die hebt). Dit doe je via het ‘driehoekje’ rechtsboven. Vooralsnog zijn er twee dingen die niet werken: het “ik vind dit leuk” knopje is afwezig en ingevoegde YouTube filmpjes doen het ook niet. Het laatste is gelukkig een bug in onze YouTube-plugin, dus dat lossen we hopelijk snel op. Met koningswater, natuurlijk. Als jullie nog andere gekke dingen tegen komen, horen we dat natuurlijk graag.

Zodra één van de Scheikundejongens rijk genoeg is om een iPad te kunnen betalen, zullen we daar natuurlijk ook compatibele versie voor gaan maken. Laat die donaties maar komen!