Afgelopen woensdag was het groot nieuws: op het Christiaan Huygens College in Eindhoven is een gevaarlijke stof vrijgekomen, waardoor de hele school moest worden ontruimd. Heel vervelend voor alle betrokkenen, maar gelukkig zijn er voor zover bekend geen gewonden gevallen.
Echter, wij ergeren ons aan de rol van de media bij dit soort incidenten: de berichtgeving spreekt elkaar tegen en zit vol chemische onjuistheden. Laten we eens een aantal berichten uit de media naast elkaar zetten.
Zaterdag 6 oktober was het weer tijd voor het jaarlijkse nerdfeestje in Science Center NEMO in Amsterdam. Tijdens Night of the Nerds kon je clinics volgen, nerdtalks beluisteren en experiences ondergaan. Natuurlijk waren wij er ook dit jaar bij.
Op YouTube kwam ik het kanaal van MinutePhysics tegen. Wekelijks wordt hier in enkele minuten een onderwerp uit de natuurkunde uitgelegd met behulp van leuke tekeningen. Hoewel de onderwerpen misschien strikt genomen alleen maar natuurkundig zijn, hebben genoeg filmpjes ook chemisch tintje. Neem bijvoorbeeld het filmpje hieronder, over hoe Einstein het bestaan van atomen en moleculen afleidde aan de hand van de Brownse beweging van colloïden.
Vorige week kwamen er twee scholieren langs bij ons op het lab. Ze wilden voor hun profielwerkstuk de reologische eigenschappen van mayonaise, ketchup en maïzena onderzoeken. Reologie is het vakgebied dat zich bezighoudt met hoe vloeistoffen stromen. Over de bijzondere reologische eigenschappen van maïzena hebben we al eens wat geschreven. Maïzena wordt meer stroperig wanneer het sneller stroomt. Zo kun je dus snel over een bak met maïzena lopen, maar zak je er in weg wanneer je te lang op één plek blijft staan. In de reologie wordt dat shear thickening genoemd. Bij pek en silly putty gebeurt hetzelfde, terwijl bij ketchup en mayonaise het tegenovergestelde gebeurt. Ketchup en mayonaise gaan juist steeds gemakkelijker bewegen wanneer ze sneller stromen. Dat heet shear thinning.
De Scheikundejongens hebben weliswaar scheikunde gestudeerd, maar stiekem zijn we ook erg geïnteresseerd in natuurkunde. Op 17 en 18 januari was ik op de grootste natuurkunde-conferentie van Nederland: Physics@FOM Veldhoven. Samen met zo’n 1800 andere natuurwetenschappers luisterde en keek ik naar vele praatjes en posters gepresenteerd door medebezoekers.
Hét hoogtepunt van de gehele conferentie was de dinerlezing die werd gehouden door prof. Alain Aspect, een Franse natuurkundige die beroemd is geworden vanwege zijn experimenten op het gebied van kwantumverstrengeling. Dat is natuurlijk allemaal heel ingewikkeld, maar hij legde het fantastisch, begrijpelijk en met humor uit. Eén van de beste lezingen die ik ooit heb gehoord. Tot mijn grote vreugde bleek dat deze lezing ook gefilmd was, en dat ‘ie gewoon op YouTube staat. Aangezien er toch geen Elfstedentocht komt, is er nu dus alle tijd en rede om hem hieronder te bekijken. De lezing duurt ongeveer een uur en begint rond 4min45s. Enjoy.